Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży zajmuje się m.in. opisywaniem zasobu leksykalnego młodomowy. Slang młodzieżowy – nieoficjalny kod nastoletniej młodzieży zawiera liczne odniesienia do człowieka jako aktora społecznego: nazywa go, określa, waloryzuje. Zapraszamy do zapoznania się z prezentacją na ten temat, przedstawioną podczas konferencji naukowej „Słowo klucze” na Uniwersytecie Warszawskim (02.12.2022r.) przez Joannę Senderską i Annę Wileczek.
Człowiek w slangu młodzieżowym –
synonim słowa banan lub bananowa młodzież. Oznacza osobę pochodzącą z zamożnej rodziny i prowadzącą rozrywkowy, wystawny i beztroski tryb życia. Ponieważ banan nie musi troszczyć się o pieniądze, więc jego znakiem rozpoznawczym są drogie, markowe ubrania, buty, zeszyty z logo Oxfordu.
Słowo pojawiło się już w latach siedemdziesiątych i odnosiło się do młodych ludzi, korzystających z pozycji społecznej i materialnej swoich rodziców, którzy mieli przywilej jedzenia (niedostępnych wówczas na co dzień) bananów i korzystania z innych luksusowych dóbr. Można je było nabyć w powstałych w 1972 r. sklepach dewizowych -Pewexach. Banany kupione w Pewexie wzbudzały zazdrość i podkreślały status materialny osoby, które je nabyła.
Przykłady użycia:
1. Widziałeś tego nowego typa na osiedlu? Ma dwie niezłe fury. – Taa, to jakiś bananowiec, https://www.miejski.pl/slowo-Bananowiec
2. A co mata pracował bananowiec ????? hahaha wszystko dostał , „ha ha”https://glamrap.pl/mata-zdissowany-przez-zawodnika-diil-gangu
3. Hehe, ale beka z bananowców którzy łykają prowo i bronią tego pedała Maty xD, „Mata” „ha ha”https://glamrap.pl/mata-zdissowany-przez-zawodnika-diil-gangu.
4. Patointeligencja. Krzyk „bananowego dziecka”, nie głos pokolenia, https://klubjagiellonski.pl/2019/12/16/patointeligencja-krzyk-bananowego-dziecka-a-nie-glos-pokolenia.
(Zgłoszenie: 04.12.2022, oprac. Anna Wileczek)
zachowanie polegające na nagłym zerwaniu znajomości, więzi partnerskich lub przyjacielskich. Słowo pochodzi z języka angielskiego – ghost ’duch lub upior’. Oznacza nagłe zerwanie kontaktu w jakiejkolwiek formie bez żadnych wyjaśnień. Termin obrazuje konkretny sposób zerwania z kimś, kto zaczyna zachowywać się jak duch, jakby nie istniał nigdy materialnie. Nie odpowiada na wiadomości, telefony, nie odpisuje, nie szuka kontaktu.
(oprac. Anna Wileczek)
powitanie spopularyzowane w filmikach streamera Skrzypasa, który rozpoczyna swoje filmy od słów: Jak tam chłopie? Wstałeś już? To za robotę się weź (zob. https://www.youtube.com/watch?v=IUFzD3A_Zkk)
Występuje także jako synonim zwrotów typu: Jak leci? Co słychać?
Przykłady użycia
1. Jak tam chłopie? (…) Jak tam robota idzie? https://www.tiktok.com/@skrzypasskrzypas/video/7128811116263705862?is_from_webapp=v1&item_id=7128811116263705862
Zgłoszenie: 11.11.2022, oprac. Anna Wileczek
nazwa miejscowości położonej na wschodnim wybrzeżu Bałtyku w okolicy Mierzei Wiślanej, rozpowszechnionej dzięki popularnemu filmikowi na TikToku, który stał się wiralem. Jego autorką jest Sarusia55 ( Iwona Gosia Dziedzic), która spędzała urlop w Stegnie i podczas plażowania nagrała swoje pozdrowienia: Witam was, jestem w Stegnie na plaży. Cześć. Cześć, na plaży jestem w Stegnie. Drugi dzień w Stegnie na plaży. Serdecznie was pozdrawiam ze Stegny, z Morza Bałtyckiego. Na TikToku i innych platformach zamieszczano parodie tego filmiku z hasztagiem #stegna. Trend, w którym chodzi o to, aby nagrać swoją interpretację filmu” „Cześć, jestem w Stegnie na plaży”, obejmuje relacje z pobytu na wakacjach, z zakupów w sklepie czy z innych prywatnych wydarzeń. Klipy zawierające hasztag #stegna wygenerowały ponad 17 milionów wyświetleń!
Źródło: https://vibez.pl/wydarzenia/jestem-w-stegnie-na-plazy-o-co-chodzi-dlaczego-stegna-przejela-tiktoka-6787550378986016a
Więcej: https://www.rmf.fm/magazyn/news,50072,jestem-w-stegnie-na-plazy-stalo-sie-hitem-o-co-chodzi-w-tym-trendzie-z-tiktoka.html
Przykłady użycia:
1. Mordo, jadę na wakacje do Stegny! /Z/
2. Poznałem cię na plaży w Stegnie. FRIZ – Stegna Party Versio /https://www.youtube.com/watch?v=DcGCwB3pD-U/
(Zgłoszenie: 07.11.2022, oprac. Anna Wileczek)
nowicjusz, osoba niewtajemniczona, niewprawiona, a także nieudacznik. Pogardliwe określenie dla tych, którzy nie radzą sobie w wieloosobowych grach online lub w rzeczywistości, nie umieją dostosować się do zasad gry lub współpracy w danej społeczności. Stąd wyraźne zróżnicowanie na początkujących (nwby – newbie ) i noobów, którzy mają niskie umiejętności, nie potrafią właściwie komunikować się z innymi, ciągle przegrywają, zatrzymali się w miejscu. Noob jest antonimem doświadczonego, dobrego gracza, określanego jako pro (skrót od pro – ang. professional – 'profesjonalista’).
Słowo jest znane w środowisku graczy internetowych (tzw. gamer speak), a jego upowszechnienie przypisuje się grupie hakerów The Cult of the Dead Cow, która stworzyła wiele wyrażeń we wczesnym slangu internetowym (zob. leet speak). Występuje także w kilku wariantach zapisu, np. nOOb, noobek, nobek, nub, nubek. Być może jest to skrócona wersja słowa newbie z amerykańskiego slangu wojskowego lub przekształcenie australijskiego newie. Może też być skrótem od new blood, czy new boy.
1. Kolega napisał mojej kumpeli: Noobek jesteś. A ona nie wie co to znaczy i co mu odpisać pomózcie pliz /https://zapytaj.onet.pl/Category/027,004/2,10718994,Co_to_znaczy_Noobek_.html
2. Jaka świetna historia jak nobek został pro nobkiem https://www.youtube.com/watch?v=xTM6SNRR0nc
3. A ten noob idzie z nami? /Z/
(Zgłoszenie: 22.11.2022, oprac. Anna Wileczek)
bober – aluzja do memów i filmików przedstawiających bobra (zwierzę futerkowe) i zebranych pod hasłem: „Ale fajny bober”, np. https://memy.jeja.pl/326627,ale-fajny-bober.html. W tym wypadku w slangu została użyta niepoprawna forma M. l.poj. – bober zam. bóbr, inspirowana zapewne regionalnym wyrazem bober zam. bób (roślina strączkowa) lub pseudonimem znanego rapera – Bobera (Patryka Bobryka), tudzież częstym w polszczyźnie nazwiskiem – Bober. Element humorystyczny ujawnia się także w metonimii, gdy używa się tego słowa na oznaczenie człowieka, który zachowuje się nieracjonalnie, jest pod wpływem alkoholu lub środków odurzających.
Samo słowo w słownikach slangu jest notowane od dawna (2007 r.) w odniesieniu do nieogolonego łona, zwrotu: czochrać bobra, a następnie jako synonim marihuany lub dymu powstającego podczas palenia.
1. Ale fajny bober / https://memy.jeja.pl/326627,ale-fajny-bober.html
2. Bober się wkurzył w końcu i wziął sprawy w swoje zęby /https://memy.jeja.pl/326627,ale-fajny-bober.html
3. Aleee fajny bober, XD https://www.youtube.com/watch?v=MMyOq7NgqOg.
4. Co ty, bober, robisz? /Z/
5. [Bober] w ogóle to słowo wymyślono niedawno i jest śmieszne xD /Z/
(Zgłoszenie: 07.11.2022, oprac. Anna Wileczek)
Tytuł felietonu Marcina Wichy z książki: „Nic drobniej nie będzie” (zbiór felietonów opublikowanych w latach 2017-2020 na łamach czasopisma „Pismo”), nawiązującej do plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku, organizowanego przez wydawnictwo Naukowe PWN.
Źródło. Wicha M. (2022), Nic Drobniej nie będzie, Wydawnictwo Karakter.
gest dominacji lub zwycięstwa, a także emotikon wywodzący się z gry Fortnite. Odnosi się do figury, w której osoba pochyla czoło w kierunku ręki zgiętej w łokciu, jednocześnie podnosząc na bok wyprostowaną drugą rękę. Dab jest często kojarzony z kulturą hip-hopu, służy do okazywania radości i triumfu.
Źródło: https://fortnite-archive.fandom.com/wiki/Dab_(emote)
(Zgłoszenie: 07.11.2022, oprac: Anna Wileczek)
zdrobnienie od wyrazu obecnego w slangu młodzieżowym, od dawna (notowany w „Słowniku gwary uczniowskiej” już w 1991 r), czyli maniury. Oznacza ładną, atrakcyjną dziewczynę. Więcej na ten temat: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/maniurka;10343.html
1. Niezła z ciebie maniurka! /z/
2. Nie miałeś nigdy ochoty przemienić swoje maniurki w klasyczną sukę… https://www.youtube.com/watch?v=VtosKewD-C4
(Zgłoszenie: 07.11.2022)
nieudacznik, osoba nieogarnięta, niemądra, przegryw.
Słowo notowane przynajmniej od 2011 r.
Zgłoszone także jako synonim janusza ’stereotypowego mężczyzny w średnim wieku, z wąsem, ubranego w podkoszulek, krótkie spodnie oraz skarpetki i sandały, trzymającego piwo w jednej ręce i reklamówkę z dyskontu w drugiej, wyrażającego „cringowe” opinie na każdy temat’.’
Przykłady użycia:
1. Ale z niego przychlast. No, prawdziwy janusz! /Z/
2. Nie wiesz tego ?! Ale z ciebie przychlast https://zapytaj.onet.pl/Category/008,010/2,12148203,Co_to_znaczy_quotprzychlastquot.html
(zgłoszono: 07.11.2022; oprac. AnnaWileczek)
określenie jedzenia, posiłku spożywanego w domu lub „na mieście”. Słowo pojawia się też w wariancie deminutywnym (zdrobnienie) – szamka.
Z szamą wiąże się czasownik szamać, który pochodzi prawdopodobnie od dźwiękonaśladowczego, prasłowiańskiego rdzenia *šam- / *šem- (por. psł. *šamati : *šemati (?) ’powodować szum, szelest; trzeć czymś, kręcić czym’). Jak wskazuje Wielki słownik języka polskiego PAN, znaczenie 'jeść’ jest wtórne, gdyż powstało drogą „neutralizacji ekspresywnego początkowo określenia głośnego sposobu spożywania pokarmu”.
Słowo szama występowało także w żargonie więziennym i to spowodowało spopularyzowanie wyrazu w polszyźnie slangowej i potocznej.
1. Dawaj mordo idziemy na szamę /Z/.
2. Najlepsza szamka w mieście KEBAB & ZAPIEXY /https://szamka.net/
3. [Szamka!] Świetne miejsce!!! Żarcie smaczne i tanie! Z Paniami mozna zamienić słowo na luzie;) i co najważniejsze świeżo i szybko jak na takie jedzonko!!! Tylko z ug trochę daleko ehhh… /https://forum.trojmiasto.pl/Szamka-t506773,2,5482.html
4. Działam w social mediach i scrolluję TikToka pod pretekstem pracy. Jestem maniaczką dobrej szamy i siłowni. Tęsknie za miejscami na świecie, w których jeszcze mnie nie było, https://goingapp.pl/more/essa-o-mozliwym-kandydacie-na-mlodziezowe-slowo-roku-i-jego-genezie/
(zgłoszenie: 07.11.2022, oprac. Anna Wileczek)
Plebiscyt Młodzieżowe Słowo Roku organizowany przez PWN doczekał się „filmowego” naśladownictwa!
„Nie bądź dzban, pij Kropliczankę”. „Twoja stara pije Kropliczankę”. „Pij Kropliczankę XD” – te hasła reklamowe są żywym dowodem, że dział marketingu siedleckiej firmy Kropliczanka, zajmującej się sprzedażą wody mineralnej, zawsze trzymał rękę na pulsie i w real-time marketingu nie ma sobie równych 😉. Przekonuje nas o tym 7 odcinek II sezonu serialu komediowego The Office.Pl (polskiej wersji kultowego brytyjskiego i amerykańskiego sitcomu The Office / Biuro) zatytułowany Młodzieżowy wyraz roku.
Patrycja Kowalska, wiceszefowa firmy, na miesiąc przed rozstrzygnięciem plebiscytu, zleca pracownikom działu marketingu Kropliczanki Agnieszce i Adamowi znalezienie 30-40 młodzieżowych słów, które mogą wygrać i napisanie trzech haseł do każdego z nich, dzięki czemu w dniu rozstrzygnięcia będą pierwsi ze swoim przekazem. Próbuje im pomóc szef Michał Holtz, który – według własnej opinii – ma bardzo młodzieżowy język. Prościutto! <3.
Czy bohaterom udało się wykonać zadanie i przewidzieć wyraz, który wygra plebiscyt? O tym można się przekonać, oglądając wspomniany odcinek serialu, dostępny na platformie VOD Canal+online <3.
Zob. także fragment filmu: https://www.tiktok.com/@canalplusonline/video/7166225550040665350?_r=1&_t=8XOfaOEcy7p&is_from_webapp=v1&item_id=7166225550040665350.
(opracowanie: Monika Bator)
pojęcie określające przede wszystkim swego rodzaju język, „dialekt pokemoński”, czyli „neograficzną formę zapisu ukształtowaną i ekskluzywnie obecną w polskim internecie w pierwszej dekadzie XXI wieku. Traktowana przez internautów zarazem jako znacznik kulturowej tożsamości, jak i praktyczna technika kryptograficzna”.
Stanisław Zając nazywa pokemonizmem zarówno specyficzny rodzaj zapisu tekstu, jak i swoiste reguły rządzące tym systemem znaków. Etymologii pojęcia autor doszukuje się w japońskiej kreskowanej anime, której styl odznacza się prostą formą i dominującą funkcją ekspresywną. Pokémon, w Japonii Pocket Monsters – to japońska franczyza rozwijana od 1996 roku, na którą składają się produkcje z fikcyjnymi istotami, zwanymi Pokémonami. Są to przede wszystkim gry komupterowe oraz telewizyjny serial anime emitowany od 1 kwietnia 1997 r. na antenie TV Tokyo. (Polska premiera serialu odbyła się 4 września 2000 r.).
Cechy tego dość zawiłego i czasem trudnego do rozszyfrowania języka (stanowiącego swego rodzaju graficzną zabawę, werbalno-wizualną grę) to m.in.:
– łamanie reguł: ortograficznych, zapisu oraz interpunkcyjnych, nieprowadzące jednak do zmian w planie treści,
– częste korzystanie z klawisza Shift, stąd potoczna nazwa pisma pokemonów – „nerwica Shifta”, czy inaczej „palpitacja Shifta” (co wiąże się z legendą o tzw. „padaczce pokemonowej”, którą miało powodować u dzieci oglądanie wspomnianego japońskiego serialu),
– przeplatanie wielkich i małych liter,
– nadużywanie wykrzykników i pytajników,
– zdrobnienia,
– obecność skrótów (te podstawowe, jak wtf, lol czy omg mocno zakorzeniły się w języku internetu),
– używanie polskojęzycznych wyrażeń modyfikowanych pod wpływem języka angielskiego, i odwrotnie – wyrażeń anglojęzycznych, które ulegają spolszczeniu (np. sweet – słit).
Por. przykład:
DżOonaSkU.! WraCaj.! AjĆć.! x(. x**.
HejCciOo.!.! AjĆć.!MaSaKra.!.! WCzOoraJ jaK wyMieNiaŁaM DżOonaSkOowI
trOoCinY tOo zaPoOmNiaŁAM mU zaMknOńĆ kLatkEm… i uCiekŁ.!.!. x(((( x(((.!
AjĆć.! x(…
[Internetowy dziennik Emo Martynki, www.emo-martynka.blog.onet.pl, dostęp 8.06. 2015]
– transliterowanie znaków – tzw. hack mowa, rodzaj kryptotekstu, który opiera się na wykorzystaniu graficznego podobieństwa liter do cyfr oraz innych znaków dostępnych na klawiaturze komputerowej, por. 4L3 ‘ale’, z@b4VV@ ‘zabawa‘, |<0(h4m Ci3 ‘kocham Cię‘, 7o ||13 j3$t 7®u|)||3 ‘to nie jest trudne‘.
Specyfika języka „pokemońskiego” polega na tym, że używanie go bywa interpretowane przez współużytkowników jako świadectwo przynależności do pewnej subkultury. Został stworzony przez tzw. pokemony, czyli osoby – według Nonsensopedii – „niegdyś płci żeńskiej, obecnie także męskiej”, najczęściej w wieku nastoletnim, „rzadziej młodsze, zafascynowane skrajnie kiczowatą („różową i błyszczącą”) estetyką, „całkowicie pochłonięte przyswajaniem sobie najbardziej banalnych trendów kultury popularnej”. Dopatrywano się tu analogii z filmowymi Pokémonami, czyli „kolorowymi, puszystymi, słodko pedomorficznymi, nieustannie pobudzonymi motorycznie, komunikującymi się za pomocą infantylnych pisków fantastycznymi zwierzątkami”.
Warto jednak zwrócić uwagę, że określenie pokemon miało (i ma?) w polskim internecie wymiar pejoratywny, dyskredytujący. „Subkultura pokemonów jest wyodrębniana jedynie w modelu zewnętrznym tworzonym przez hejterską out-group, której członkowie określają się mianem »antypokemonów«. To antypokemony produkują tożsamość grupową pokemonów, definiując wyobrażone »pokemoństwo« w taki sposób, by móc jego zestereotypizowanych przedstawicieli prześladować, parodiować i szydzić z nich, a nade wszystko – by się od nich odróżniać”.
Wygląda na to, że słowo pokemon wróciło współcześnie do obiegu, ale w znaczeniu „dziwak/dziwaczka” jako osoba ubrana alternatywnie, niestandardowo.
Bibliografia:
Hasło: Pokemon (osoba), w: Nonsensopedia, https://nonsa.pl/wiki/Pokemon_(osoba)
Hasło: Pokemoniaste pismo, w: Nonsensopedia, https://nonsa.pl/wiki/Pokemoniaste_pismo
Hasło: Pokémon, w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Pok%C3%A9mon
Kaproń-Charzyńska I., Kreatywność językowa i jej wybrane mechanizmy w kontekście wtórnej oralności, „Prace Filologiczne” 2017, nr 71 [wersja online]: https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/4937/Kapro%C5%84-Charzy%C5%84ska_Iwona_%20preprint.pdf?sequence=1
Wiśniewska K., Iwicka A., Pokemonizm, czyli język cyfrowych tubylców, https://lingwistykapraktyczna.wordpress.com/2017/06/23/pokemonizm-czyli-jezyk-cyfrowych-tubylcow/
Zając S., Nowa gramatyka porozumienia. Blisko monitora daleko obrazu, w: Komunikacja społeczna w świecie wirtualnym, red. M. Wawrzak-Chodaczek, Toruń 2008.
Opracowanie: Monika Bator
Młodzieżowe Słowo Roku 2022 – top 20
baza – wyraz aprobaty dla czegoś lub kogoś, zgody na coś, pozytywnych emocji. Warianty: bazunia, zbazowane. Baza jest bezpośrednim tłumaczeniem angielskiego słowa based
betoniarz – także beton/ / be be be beton/ cztery cztery – absurdalne powiedzenia z dwóch krótkich filmów opublikowanych na YouTube w 2008 r., a po latach odkrytych na nowo. W różnych sytuacjach powtarzane są fragmenty obu fraz: „Betoniarze w Anglii, macie pozdrowienia z Polski, be be be be beton!” oraz „Ty ****** betoniarzu. Cztery cztery” (44 to kod telefoniczny Wielkiej Brytanii). Betoniarz odnosi się najprawdopodobniej do profesji, kojarzyć się też może z osobą otyłą. Beton w języku potocznym kojarzy się ze stanem po paleniu marihuany, dawniej zaś z uporem, konserwatyzmem (beton partyjny).
cringe (krindż) – (z j. ang.) żenada, wstyd, coś żenującego (krindżowego).
essa – coś łatwego, co przychodzi łatwo dlatego, że jesteśmy wyluzowani (stąd mieć essę), luz. Często występuje jako okrzyk radości lub triumfu, wykorzystywany jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie.
gigachad – osoba idealna, wzbudzająca podziw; ktoś bardzo dobry w jakiejś dziedzinie lub coś co jest świetne, doskonałe. W pierwszym znaczeniu odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna. W komunikacji młodzieży występuje też słowo: czad (Ale czad!) – ‘świetne, fantastyczne, doskonałe’.
kto pytał? – także A kto pytał? – pytanie wyrażające brak zainteresowania treścią danego komunikatu; riposta o znaczeniu: „Nic mnie to nie obchodzi”.
łymyn (women) – spolszczone żartobliwe określenie kobiet zachowujących się nieracjonalnie (wymowa ang. słowa women w l. mn.); współczesny odpowiednik powiedzenia: „Ach, te kobiety” z nutą pobłażliwości lub ironii.
naura – przekształcenie wyrażenia na razie i jego skrótu: nara. W wymowie słowa naśladowany jest angielski akcent. Zwrot używany na pożegnanie: na razie, do zobaczenia, pa!
NPC – zwykła, niewyróżniająca się osoba. Ktoś, kto zachowuje się i ubiera jak inni, ale też ktoś, kto zachowuje się mechanicznie, dziwnie – jak postać z gry. Od ang. non-player character, non-playable character (NPC) – określenia z fabularnych gier wideo, w których oznacza postać sterowaną przez komputer, a nie innego gracza.
odklejka – stan oderwania od rzeczywistości lub osoba, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio. Hasło odklejka występuje w wariantach: odkleić się, odklejeniec, odklejony, odkleiło, odkleja (czynność), odkleja (osoba).
onuca – także ruska onuca – sprzymierzeniec Rosji w wojnie z Ukrainą, osoba, która usprawiedliwia działania agresora.
pokemon – osoba wyróżniająca się zbyt ekstrawaganckim, niecodziennym, kolorowym wyglądem. Aluzja do postaci kolorowych stworów z gry komputerowej.
rel – czuję to samo, mam tak samo, zgadzam się z tobą. Potwierdzenie tego, co mówił przedmówca (z j. ang. relatable).
robi wrażenie – dosłowny lub ironiczny sposób wyrażenia zdumienia lub podziwu. Powiedzenie nawiązuje do jednego z filmów, na którym youtuber zachwala duży, trzydziestocentymetrowy kebab, który „robi wrażenie”.
siedemnaście – też hehe 17 – żartobliwa, przekorna riposta na pytanie o wiek. Pytanie i odpowiedź: Ile ty masz lat? Hehe, siedemnaście to fragment piosenki wykonywanej przez grupę NATSU WORLD skupioną wokół youtuberki i influencerki Natsu. Siedemnaście może być też odpowiedzią na każde pytanie zaczynające się od ile?.
sigma – także sigma male – mężczyzna silny, niezależny, intrygujący, pewny siebie, podziwiany, ale nieafiszujący się ze swoimi sukcesami.
slay – coś, co wymiata, robi wrażenie, wzbudza podziw albo ktoś, kto imponuje, poraża, np. atrakcyjnym wyglądem. Używane, gdy ktoś nam się podoba albo gdy jesteśmy z czegoś zadowoleni, a nawet jako okrzyk triumfu. Z ang. niszczyć, gromić (slangowo „you slay me” stosowane było jako komentarz do dowcipnej wypowiedzi już sto lat temu).
sus – podejrzany. Od ang. suspect lub suspicious. Skrót często używany przez miłośników „Among Us”, gry wideo, odpowiednika znanej zabawy w mafię, która wielką popularność zdobyła w 2020 r.
twoja stara/twój stary – twoja matka/ twój ojciec. Dezaprobująca riposta na pytanie: Kto?/ Kto pytał? lub na inną wypowiedź. Przed kilkunastu laty modny składnik dłuższych deprecjonujących zwrotów w rodzaju „Twoja stara pierze w rzece”. Rzadziej w postaci męskiej (twój stary). Pochodzi od ang. yer mum (lub yo momma) ucinającego dyskusję.
UwU – emotikon oznaczający coś słodkiego, uroczego; ekspresja ciepłych emocji. Może być też ironiczną reakcją na coś, co odczuwa się jako „przesłodzone”. W Internecie pojawia się od lat i pochodzi z tradycji japońskich emotikonów kaomoji, popularnych w kręgach fanów mangi i anime. Litery „U” należy kojarzyć z zamkniętymi oczami, a całość – z wyrazem błogości na twarzy. Analogiczne „OwO” (tu oczy szeroko otwarte) oznacza zaskoczenie, zdziwienie, ekscytację.
(Opracowanie haseł: Anna Wileczek, Ewa Kołodziejek, Bartek Chacińki, Marek Łazińki)
Źródło: https://sjp.pwn.pl/mlodziezowe-slowo-roku.
Nawiązanie do Młodzieżowego Słowa Roku 2022:
a. Piosenka Pawła Kielera, https://www.youtube.com/watch?v=Wz5cptSrTX0
b. Tekst Aleksandry Kasprzak opublikowany 15 listopada 2022 w ASZ dzienniku:
>>Cringe 30-letniej NPC. Chciałaby robić wrażenie, ale gigachad mówi, że jest sus [REL]
A ten betoniarz dodaje, że z 30-latki jest odklejka. Kto pytał? 30-latka niby ma essę, bo wie, że z typa ruska onuca, choć uważa się za sigma male. Może i kiedyś był dla niej gigachadem, ale to było dawno, gdy razem z jego starą oglądała stare zdjęcia i essom nie było końca. I może byli sobie w trójkę NPC, ale wszystko było rel, a teraz jest źle. Wciąż tęskni, więc zaczyna mówić językiem chada i mówi mu, że wpadnie za 17. Oglądają razem betoniarzy i nie jedno slay wyrywa się z gardła. – Łymyn, jesteś UwU – mówi chad, a ona ma essę i z tego wszystkiego niepoprawnie używa słowa „baza”. I żadnej bazy nie ma, są tylko sus spojrzenia w monitor. Ta 30-latka wie, że już nigdy nie poczuje się rel i jest dla niego pokemonem. Skończyły się piękne chwile podziwiania betoniarzy, skończyło się przyspieszone bicie serca na widok kolejnego UwU. Teraz każdy gest jest sus, cieknie potem cringe, boże, dlaczego nie możemy mieć essy jak dawniej? 30-latka prześpiulkała cały rok, a teraz jest cringe, bo jedyne słowo, którego nie musi się co rok uczyć to „twoja stara”. – Za rok wrócę z essą i tak się przygotuję, że będę gilbertem plebiscytu. Znam to słowo, mimo iż nie weszło do top 20 – chwali się 30-latka. – Naura. To jest ASZdziennik. Wszystkie cytaty i wydarzenia są odklejką.<<
https://aszdziennik.pl/142753,cringe-npc-chcialaby-robic-wrazenie-ale-gigachad-mowi-ze-jest-sus-rel
’osoba idealna, wzbudzająca podziw; ktoś bardzo dobry w jakiejś dziedzinie lub coś co jest świetne, doskonałe’
Gigachad odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna. Wyraz gigachad został spopularyzowany w tym drugim znaczeniu przez streamera Mandzio, który chwalił w ten sposób jednego z uczestników programu „Piekielna kuchnia”. Warto zauważyć, że w języku polskim występuje także homonim – czad (Ale czad!) w znaczeniu ‘świetne, zaskakujące, fantastyczne, doskonałe’.
Słowo wywodzi się z subkultury inceli, gdzie odnosi się do najwspanialszego wcielenia (giga-) chada – mężczyzny przystojnego, muskularnego, wysokiego i bogatego. Wyróżnia się nie tylko muskularnym ciałem, ale specyficzną twarzą z szerokim podbródkiem, kwadratową szczęką i wydatnymi kośćmi policzkowymi. Urzeczywistnieniem gigachada jest Ernest Khalimow. Fotografie, na których występuje ten mężczyzna, robiły wielką karierę w Internecie od 2017 roku, ale użytkownicy tego medium powątpiewają, że naprawdę istnieje ktoś o tak perfekcyjnym i pożądanym przez mężczyzn wyglądzie (zob. więcej: https://vibez.pl/wydarzenia/gigachad-to-chlop-jak-dab-z-incelskich-memow-czy-istnieje-naprawde-6736155126295328a)
O gigachadzie powstają piosenki (gigachad song), a jego podobizna jest uwieczniana na koszulkach, kubkach i poduszkach.
Źródło: https://www.etsy.com/pl/listing/1269092127/ernest-khalimov-gigachad-poster-print?ga_order=most_relevant&ga_search_type=all&ga_view_type=gallery&ga_search_query=giga+chad&ref=sr_gallery-1-9&frs=1
1. W tej strzelance to on jest gigachadem! /Z/.
2. MASNY BEN — GIGACHAD prod. MRGH https://www.youtube.com/watch?v=_4x3WdeGl3U
3. Gigachad to umięśniony Lombaks, o szarym kolorze futra. Ma krótkie włosy, https://przygody-leopolda.fandom.com/pl/wiki/Gigachad.
4. Karol to taki prawdziwy gigachad, samiec alfa /Z/
5. ZONY WALI BOMBĘ WÓDY Z STARSZYM PANEM *GIGACHAD* , https://www.youtube.com/watch?v=6wSTqrnfeHc
(Zgłoszenie: 20.09.2022, oprac. Anna Wileczek)
Rys. Kacper Binkowski
Powiedzenie używane w różnych kontekstach, najczęściej żartobliwych, ironicznych lub fatycznych (podtrzymanie kontaktu w grupie rówieśników), które wywodzi się z dwóch filmów opublikowanych na Youtube w 2008 r. i odkrytych na nowo na TiKToku. Podczas krótkiej wypowiedzi betoniarz z Polski pozdrawia betoniarzy pracujących w Anglii. Liczba 44 (wymowa cztery cztery), której towarzyszy gest podniesionych czterech palców to numer kierunkowy Wielkiej Brytanii. Zob. https://www.youtube.com/watch?v=rc7k3G4LdN4. Z tych dwóch fragmentów pochodzą cytaty: „Betoniarze w Anglii, macie pozdrowienia z Polski, be be be be beton!” oraz „Ty jebany betoniarzu. Cztery cztery” stosowane w różnych konfiguracjach.
Słowo beton w slangu odnosi się zarówno do człowieka (ograniczonego lub konserwatywnego, nieotwartego na zmiany), jak i do stanu po spożyciu środków odurzających, por. https://www.miejski.pl/slowo-Beton. Betoniarz natomiast do osoby mówiącej bzdury lub otyłej https://www.miejski.pl/slowo-Betoniarz.
Przykład użycia:
1. O! Cztery z matmy? Ty betoniarzu! /Z/
2. O co chodzi z tym j3banym betoniarzem 4? https://zapytaj.onet.pl/Category/001,003/2,32917439,O_co_chodzi_z_tym_j3banym_betoniarzem_4.html
3. Be Be Beton Boutique/ https://www.instagram.com/bebe.beton/
(Zgłoszenie: 10.10.2022; oprac. Anna Wileczek)
żartobliwa, humorystyczna odpowiedź na pytanie o wiek lub replika w innych kontekstach fatycznych (nawiązanie i podtrzymanie kontaktu). Jest to fragment popularnego cytatu: „On mi drink daje i chce robić ze mną jakieś dziwne akcje 'Ile ty masz lat?’ (hehe) 17” z piosenki grupy Natsu Word: NETERNAL. Nawiązuje do internetowego skandalu (dramy), w którym uczestniczył Leksiu z zespołu Team X, wysyłający czternastoletniej dziewczynie nagie zdjęcia. Tłumaczył potem, że nie znał jej wieku, a na zdjęciach wyglądała na pełnoletnią (zob. https://boop.pl/rozrywka/youtube/leksiu-z-team-x-oskarzony-o-wysylanie-14-latce-niestosownych-zdjec-i-wiadomosci).
Fraza została spopularyzowana nie tylko przez piosenkę (https://www.youtube.com/watch?v=w3iiK2T9KnM), ale dzięki licznym przeróbkom na TikToku i YouTube; stała się jednym z najpopularniejszych virali/ memów (zob.#aonmidrinkdaje).
Przykłady użycia:
1. Ile? -he he, siedemnaście /Z/
2. Ona mi drink daje/ Chce robić ze mną jakieś dziwne akcje/ Ile ty masz lat?/ Hehe 23 https://www.wykop.pl/wpis/67012997/ona-mi-drink-daje-chce-robic-ze-mna-jakies-dziwne-/
3. Borys Budka w Polsacie przemawia po „tiktokowemu”: „A ile ty masz lat? 17? https://vibez.pl/wydarzenia/borys-budka-w-polsacie-przemawia-po-tiktokowemu-a-ile-ty-masz-lat-17-6812597104511712a
Zgłoszenie: 15.10.2022, oprac. Anna Wileczek)
wariant: owo/ OwO
werbalny odpowiednik emoji 
lub 
. Oznacza coś uroczego, słodkiego, rozczulającego. „U” symbolizuje przymrużone, prawie zamknięte oczy, a „w” usta. Kojarzy się z dobrym samopoczuciem i szczęściem. OwO z kolei podkreśla podekscytowanie, zaskoczenie lub zdziwienie. Swoim stylem nawiązuje do filmów anime bądź komiksów w typie mangi. Na anglojęzycznych stronach mangi występowało już na początku 21 w., a w komunikacji cyfrowej w Azji Wschodniej znaczenie wcześniej (zob.https://www.dictionary.com/e/slang/uwu/). UwU często jest używane w komentarzach lub reakcji na miłą, sympatyczną treść. Podobne znaczenie ma emotikon :3 .
UwU bywa też łączone z gestem dwóch dłoni ze skierowanymi do siebie palcami wskazującymi, co oznacza nieśmiałości lub ocenę (czasem ironiczną) zachowania uznawanego za przesadnie ugrzecznione lub „przesłodzone”.
Uwu występuje także m.in. w wyrażeniach „uwu girl”, nawiązując do wykreowanych, nadmiernie „słodkich” wizerunków dziewcząt. Takiej kreacji towarzyszy odpowiednia modulacja głosu z podwyższonym tonem. Por. pickmegirl
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=krLdReeEV88&t=3s
Przykłady użycia:
1. Ale słodziak! UwU! /Z/
2. Uwu, ale dzisiaj dobrze wyglądasz /Z/
3. Uwu mniam, https://www.facebook.com/krulestwo2115/posts/pfbid02c78DH6JYcBMpLrWMNinbiooWKSPdztqwxndd7VkBLs1iqj5rb9ovR2oq49Ns1REnl
(Zgłoszenie: 05.11.2021, oprac. Anna Wileczek)
synonim młodzieżowego słowa dzban. Tak określany jest ktoś, kto się wygłupia lub zachowuje nieracjonalnie.
Wazoniuszenie w sytuacjach szkolnych to „wygłupy na lekcji, przeszkadzanie, bawienie się różnymi przedmiotami, narzekanie, śmiechy, mówienie od rzeczy’ osoba, która wazoniuszuje nie ma nic mądrego do powiedzenia”.
Przykłady użycia:
Ale z ciebie wazon! – Sam jesteś wazoniusz ! /Z/
Zgłoszenie 03.11.2022, oprac. Anna Wileczek
ocena niedostateczna
Przykład użycia:
Nie popisałeś się Jasiek, ocena niedostateczna/ – Śmiertelnik ja pitolę! /- Coś mówiłeś? /- Nie, nic pani profesor! /Z/
Zgłoszenie: 03.11.2022, oprac. Anna Wileczek
Słowo odimienne, wymyślone przez tiktokera #latwogang.
Promowane przez internautów w ramach zorganizowanej akcji na Młodzieżowe Słowo ROKU 2022.W ciągu jednego dnia wideo z nagraniem stało się wiralem, zebrało ponad 2,4 miliona wyświetleń: https://www.tiktok.com/@latwogang/video/7161773649710615813?is_from_webapp=v1&item_id=7161773649710615813
Znaczenie 'geniusz, bystrzak” jest rzadko używane w codziennej komunikacji, znacznie częściej występuje w znaczeniu skrajnie negatywnym – 'człowiek pozbawiony rozsądku, głupek’. W komunikacji internetowej jest stosowane raczej w celu wyrażenia zgody i aprobaty niż atrybutowania osoby.
1. -Mordo, zbuduję rakietę i lecę nią w kosmos! -xD, ale z ciebie Gilbert! /Z/
2. Gilbert na młodzieżowe słowo roku.
Ja w sumie nic nie mam do tego słowa, ale wkurza mnie jak połowa komentarzy pod tiktokami to „gilbert na słowo roku” /https://twitter.com/pwytrzezwien/status/1588048072164413440
Oprac. Anna Wileczek
popularne powiedzenie, szczególnie na platformie TikTok, nawiązujące do znanej frazy: „Ach, te kobiety!”. Stanowi ironiczne, prześmiewcze podsumowanie wypowiedzi lub jakiegoś zachowania, uznanych stereotypowo za niedorzeczne lub głupie. Dodatkowo za pomocą tagu łymynmoment ☕ są przytaczane fragmenty (urywki filmów, memy, wypowiedzi) i wyśmiewane przykłady takich sytuacji.
Samo określenie nawiązuje do fragmentu z gry Team Fortress 2, który zyskał popularność mema – dialogu dwóch mężczyzn popijących kawę i śmiejących się głośno po słowie „women”.
Źródło: https://www.tiktok.com/@mlody_matczaq77/video/7090606407317196038?is_from_webapp=v1&item_id=7090606407317196038
(Zgłoszenie: 12.10.2022 r., oprac. Anna Wileczek)
akronim odczytywany jako [enpecet/ enpec/ en-pe-ce/ en-pi-si]; oznacza osobę niepodejmującą typowych, charakterystycznych dla niej aktywności lub stroniącą od kontaktów społecznych. Skrótowiec wywodzi się od angielskiego wyrażenia non-player character/ non-playable character (NPC) ’ bohater niezależny, postać niegrywalna’ i odnosi się do postaci z fabularnych gier komputerowych, w którą nie wciela się żaden gracz i która nie może być kontrolowana przez gracza. Jest to bohater sterowany przez program, niewchodzący w interakcję z graczami. Skrótowiec ten służy także do nazywania ludzi, o których się nic nie wie, niewyróżniających się, „dziwnych” lub zachowujących się w sposób nieracjonalny albo nienaturalny.
Przykłady użyć:
1. Ten NPC na korytarzu już poszedł ? /Z/
2. – Zastanawiam się, gdzie można kupić taki hełm. – Sprawdź na aukcji, albo u jakiegoś NPC, https://plorto.pl/co-to-znaczy/npc
3. Cyberpunk 2077 patch 1.6; tajemniczy enpecet i krótka opowieść o jego życiu https://www.youtube.com/watch?v=n7mqEWiaILs
4. Co to za NPCtowskie słowo? / https://twitter.com/Bedaxz/status/1588050286630912001/
5. Każdy kogo nie znam to raczej dla mnie NPC (NPC) https://www.google.com/search?client=firefox-b-d&q=tekst++GIERA+feat.+White+Widow
6. Po raz ostatni zwracam się do tych wszystkich NPCtów (osoby zachowujące się mechanicznie — przyp.red.), co mnie oznaczają, gdzie popadnie, jak bym [sic!] miał coś wspólnego z tą organizacją, czy był ku**a w jury. Równie dobrze moglibyście tam pisać, że scamuję Arabię Saudyjską na ropę i byłby to równie nieśmieszny suchar [cyt. z wypowiedzi Alana Górniaka za:]Syn Górniak wpadł w szał. „Zwracam się do tych wszystkich NPCtów” – o2
(Zgłoszenie: 20.10.2022, oprac. Anna Wileczek)
Internetowe „twarze” są istotnym elementem i „pożywką” wielu popularnych wśród młodzieży memów. Bada je „memetyka”. Idąc za definicją Encyklopedii PWN, memetykę można rozumieć jako „metodę badania kultury i społeczeństwa na podstawie koncepcji memów; która tworzy własny słownik pojęć, typologii i klasyfikacji, często adaptując terminologię biologiczną (wirusologia) lub antropologiczną”. I choć traktowana bywa po macoszemu (jako dyscyplina „nienaukowa”), to trudno jej odmówić przydatności – bada współczesną żywą kulturę i jej społeczne interpretacje, a także dostarcza odpowiedniego języka do jej opisu.
Memy opisują rzeczywistość w sposób, w jaki robi to cały Internet: skrótowo, skojarzeniowo, z unikaniem – zbędnej dla lakonicznego przekazu – głębi, często bazując na emocjach, a nie racjonalnej ocenie sytuacji. Są zatem „kwintesencją” komunikacji internetowej, której rozpoznawalną cechą jest szybkość, uogólnianie, wyciągania wniosków na podstawie pierwszego wrażenia, odczucia czy skojarzenia. Liczy się szybkość i autentyczność reakcji. Idealnie do tego celu nadają się reaction images – małe obrazki, pojawiające się wtedy, gdy ktoś zaznacza swój stan emocjonalny. Skupmy się zatem na kilku najpopularniejszych z nich.
Trollface
Trollface powstał w roku 2008 w serwisie DewiantArt i wciąż funkcjonuje w e-rzeczywistości. Jak podaje Memopedia Wiki Fandom jego twórcą był użytkownik o nicku Whynne, a opisywany mem powstał jako reakcja na „strollowanie” innej osoby. Trollface błyskawicznie uzyskał dużą popularność i był wykorzystywany nie tylko w Internecie, ale także w marketingu. Spowodowało to duże zamieszanie już na początku. Michał R. Wiśniewski pisze o trollface następująco: „w 2010 r. autor słynnej wrednej mordy, pochodzący z Oakland niejaki Carlos Marcio Ramirez, pseudonim Whynne, zarejestrował ją w USCO, amerykańskim biurze praw autorskich. Dowiódł, że jest autorem komiksu, w którym trollface pojawiła się po raz pierwszy” (Wiśniewski 2019). Whynne postąpił tak, aby walczyć z osobami, które wykorzystały jego „produkt” do zarabiania pieniędzy. Trollface zrobił bowiem zawrotną karierę, rozprzestrzeniając się szybko w świecie (nie tylko wirtualnej) komunikacji. Taka sytuacja była efektem dość uniwersalnego zastosowania wykrzywionej uśmiechem twarzy. A znaczenie? Najprościej powiedzieć można, że trollface posługuje się ktoś, kto zakpił z kogoś, świadomie wprowadził go w błąd lub ośmieszył. Trollface pojawia się tam, gdzie wywołuje się jakieś „zamieszanie” (to właśnie ma na celu), gdzie ktoś świadomie prowokuje do reakcji i „odwetu”. Mem, który jest kojarzymy z rysunkiem mężczyzny z pomarszczoną twarzą, wyszczerzoną w przerysowanym uśmiechu, służy do ekspozycji zdarzeń, których celem było obrażenie lub skompromitowanie kogoś.
Pepe
Kolejną z najpopularniejszych twarzy-memów jest żaba Pepe. Rodowodu tejże należy doszukiwać się w komiksach o nastoletnich potworkach „Boy’s Club” autorstwa Matta Furie. Memiczna żaba z półprzymkniętymi oczyma i wyrazem ni to zadowolenia, ni to szyderstwa na pyszczku doczekała się naśladowania w wielu memach i internetowych historiach. Co ciekawe, Pepe ma niejedną „twarz”. Internetowa żaba pojawia się nieraz jako smutna, zatroskana, wzruszona, ale bywało także, że Pepe face emanowała wściekłością i niezadowoleniem. Ma więc bardzo wiele mutacji.
Interesujące jest to, że żaba Pepe była wykorzystania nawet w rozgrywkach wyborczych w Stanach Zjednoczonych i choć jej autor zdecydowanie odcinał się od powiązań Pepe z politycznymi poglądami, to skojarzenie z neonazizmem (!) pozostało w świadomości społecznej. Wydaje się to potwierdzać, że niewinne z pozoru memy mają ogromną moc i zasięg oddziaływania, z drugiej zaś strony historie takie jak historia Pepe świadczą o tym, że internetowe twarze wychodzą poza Internet i mogą być nośnikiem emocji znacznie większych niż te, które kryją fora i portale społecznościowe.
Doomer
O ile trollface występuje zwykle w kontekście ironii, a Pepe ma swoje wielorakie emocjonalne emanacje, o tyle trzecia postać, tzw. doomer jest internetową „twarzą” dość jednoznaczną.
Rysunkowa twarz młodego mężczyzny, która jest smutna, naznaczona nihilizmem, depresyjna i uosabiająca ponury pogląd na świat, pojawiła się w roku 2018 . Slang.pl wyjaśnia, że „doomer to osoba młodego pokolenia zmagająca się z uczuciem beznadziei i pustki”. Ten sam portal łączy pojęcie doomer z pokoleniem boomerów (ich rodziców) i określa doomera jako przedstawiciela dwudziestolatków i dwudziestokilkulatków, urodzonych już w czasie rozwoju technologicznego i pozbawionych poczucia radości, sensu, za to zagubionych i z brakiem pomysłu na siebie. Urban Dictionary z kolei definiuje doomera jako samotnika, który doświadczywszy trudności życiowych, zanurzył się w apatii, depresji i poczuciu bezsensu. Uaktywnia się głównie w nocy, w internecie, w dzień pozostaje zmęczony i choć chciałby prawdziwego życia, to wciąż nie rozumie, dlaczego wszystko jest przeciwko niemu. Postać doomera uosabia ironiczny czy też nihilistyczny humor współczesnych młodych ludzi. Doomer ma także swoją wersję żeńską dommer-girl. Portal pastowo.com charakteryzuje doomera jako kogoś, kto jest skrajnie pesymistyczny, nie wykazuje inicjatywy, ma skłonność do zamykania się w wirtualnym życiu. Doomer – to ktoś, kto jest niestabilny emocjonanie, zanurzony w świecie internetowym, zmienny i w dodatku przekonany o swej wyższości. Z kolei obrazek przedstawiający młodego człowieka w bluzie z kapturem, w czapce, z twarzą z widocznym zarostem oraz z papierosem w ustach jest alegorią współczesnego młodzieżowego nihilizmu.
Trzy popularne twarze Internetu reprezentujące odmienne emocje, znajdujące różne konteksty użyć, mają też wspólny mianownik. Ironiczny trollface, zblazowany Pepe czy też depresyjny dommer – to znamienne internetowe „etykiety” młodych i sposobu ich ponowoczesnej komunikacji.
Bibliografia
Doomer, www.urbandictionary.com/define.php?term=Doomer
Doomerzy, https://pastowo.com/paste/624/pl/
Doommer, https://slang.pl/doomer/
Memetyka, Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3939571/memetyka.html
Trollface, Memopedia Wiki/ Fandom, https://memopedia.fandom.com/pl/wiki/Trollface
Wiśniewski M. (2017), Jak neonaziści ukradli Pepe, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ludzieistyle/1725498,1,jak-neonazisci-ukradli-pepe.read
Wiśniewski M. (2019), Wredna morda trolla, czyli do kogo należą memy?, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ludzieistyle/1797480,1,wredna-morda-trolla-czyli-do-kogo-naleza-internetowe-memy.read.
Opracowanie: Monika Wojtkowiak
określenie stanu oderwania od rzeczywistości lub dziwnego, nieracjonalnego zachowania. A także synonim absurdu, bzdury, niedorzeczności lub bujania w obłokach.
Osoba, która znajduje się w takim stanie nazywana jest „odklejusem„, „odkleją” lub przymiotnikowo – „odklejonym”. Wyrazy zostały utworzone od czasownika: „odkleić się” w znaczeniu 'nie przystawać ściśle do czegoś w miejscu oczekiwanego sklejenia (połączenia)’, stąd skojarzenia z nieprzystawaniem do rzeczywistości.
Przykłady użycia:
1. ODKLEJKA WERSOW, https://www.youtube.com/watch?v=77xmmJsxSG0
2. [co to jest odklejka?] Chwilowy zanik używania mózgu, „Gość”, https://slang.pl/odklejka/
3. Tekst o shipie był co najmniej obrzydliwy i trudno mi się oglądało ten fragment. Widać, że Natsu mocno się odkleiła i tego samego uczy młodsze od siebie osoby, „Beata”, https://www.youtube.com/watch?v=zUXHpXzn8gY.
4. Młodzieżowym słowem roku 2022, wg internautów, zostało słowo, 'ESSA’. Co jednak ważniejsze, kapituła postanowiła przyznać pierwsze miejsce słowu, 'ODKLEJKA’. Serdecznie dziękuję szanownemu gremium jurorskiemu za docenienie! Od niemalże 2 lat kroczę przez życie z 'odklejką’ na ustach, stanowiąc dla swoich rodaków wzór 'odklejeńca’. Wszak co Pan Bóg odkleił, człowiek niech nie przykleja, https://www.facebook.com/kaemce90/posts/pfbid0hqcP3HBFYg3foFTSuedoM25FuNsXN2VM84jSCrPF5iKB2exELwZDjaNHLchpNKCzl?comment_id=517724447049500¬if_id=1670414786303119¬if_t=feedback_reaction_generic&ref=notif
5. KMC – Odklejka, odklejka feat. Barbasia (prod. Sołtys), https://www.youtube.com/watch?v=wsOVdWBRg0Y
(Zgłoszenie: 12.10.2022, oprac. Anna Wileczek, aktualizacja: 07.12.2022)
kumpel, znajomy, kolega, przyjaciel, brat. Wyraz występuje zwykle w bezpośrednim zwrocie do osoby, z którą jest się w bliskiej relacji. Używany jest zarówno w stosunku do młodych mężczyzn, jak i kobiet. Jest wyrazem sympatii, przyjaźni i zażyłości (zob. https://zapytaj.onet.pl/Category/002,016/2,29226112,Co_oznacza_jezeli_ktos_mowi_do_kogos_mordo039039_przyjazn.html). Jego pochodzenie należy zapewne wiązać z popularnym zwrotem ze spotu wyborczego Prawa i Sprawiedliwości z 2007 r. i frazą: „Mordo ty moja!” . Słowa te były uznawane za przywitanie lub toast ludzi z tzw. „układu”. Co ciekawe, pierwszy użył ich satyryk Janusz Rewiński. Zostały spopularyzowane przez zespół Grupa Operacyjna, który w piosence i teledysku, pt „Mordo Ty moja” komentował ówczesną sytuację polityczną w Polsce. Hasło szybko zadomowiło się w mowie potocznej.
Wyraz „mordini” zawiera w swej strukturze słowotwórczej kojarzący się z językiem włoskim formant nazwiskowy -ini w funkcji zdrabniającej.
Przykłady użycia
1. KRASZ MÓJ MORDINI NO ILEŻ MOŻNA CZEKAĆ https://twitter.com/strangergirl999/status/1494048285451079680
2. Mój stary aka kierowca rajdowy, seba władca orlenu i ich mordini mechanik maruś czaruś powinni zawiązać własną drużynę pierścienia https://twitter.com/justtheuser/status/1169991314286551042
3. Sorry, mordini, nie dam rady. /Z/
(Zgłoszenie: 22.08.2022, oprac. Anna Wileczek)
szybkie odświeżenie się za pomocą dezodorantu lub perfum. Synonim do „cygański prysznic” (zob. https://slang.pl/cyganski-prysznic/).
Przykłady użycia
1. Tzw. rumuński prysznic w wersji lux. 😉😁😁 https://twitter.com/WincEnigma/status/899209104534777856
2. -A zdążymy po treningu? -Spoko. Rumuński prysznic i ciśniemy! /z/
Zgłoszenie: 30.08.2022, oprac. Anna Wileczek
Określenie na patologiczne lub absurdalne zdarzenia czy sytuacje, które rejestrowano kamerą w telefonie i publikowano w Internecie. Miejscem akcji była najczęściej szkoła. Tematem tych filmów były ustawki, bijatyki, zawody pijackie, obsceniczne zachowania wobec nauczycieli czy znęcanie się uczniów nad innymi uczniami. „Ruska szkoła” miała zatem odnosić się do naturalistycznej (brutalnej) prawdy o życiu w instytucjach edukacyjnych. Obecnie sformułowanie „ruska szkoła” używane jest częściej na określenie „stanu umysłu” osoby lub osób wypowiadających bzdury lub zachowujących się absurdalnie. Synonim „bandy idiotów”.
Przykłady użycia:
1. Ruska szkoła….pierwszy krok – wyśmiać ! https://twitter.com/dominik091278/status/1568639532647723010 \
2. Ruska szkoła #gimbynieznajohttps://www.wykop.pl/wpis/9411186/ruska-szkola-gimbynieznajo/
3. I pyk 300 polubień prymitywnej propagandy toćka w toćkę z ruską szkołą tejże. https://twitter.com/GrotowskiBlazej/status/1569019472115302401
4. Co to było? Patologia, ruska szkoła! /z/
/Zgłoszenie: 22.09.2022, oprac. Anna Wileczek/
potoczna, żartobliwa konstrukcja składniowa oznaczająca brak określonej umiejętności, opozycyjna względem uznanej za poprawną: „nie umieć (czegoś)”. Na przykład osoba, która „nie umie w internety” ma problem z poruszaniem się w przestrzeni wirtualnej lub nie osiągnęła perfekcji w komunikowaniu się tą drogą, a ktoś kto „nie umie w te klocki” nie jest po prostu dobry w jakiejś dziedzinie, nie zna się na czymś.
Przykłady użycia:
1. Chyba nie umiem w normalne tiktoki XD /https://www.tiktok.com/@xkar00lina/video/7076517655817063685?is_from_webapp=v1&item_id=7076517655817063685/
2. Twoja stara nie umie w promocje /https://kwejk.pl/obrazek/3436603/twoja-stara-nie-umie-w-promocje.html
3. Nie umiem w życie /https://www.google.com/search?q=nie+umie+w&tbm=isch&ved=2ahUKEwj8-Kuo6L76AhVwwIsKHcVVB_gQ2-cCegQIABAA&oq=nie+umie+w&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQGDoHCCMQ6gIQJzoECCMQJzoICAAQsQMQgwE6CAgAEIAEELEDOgQIABADOgUIABCABDoLCAAQgAQQsQMQgwE6BAgAEB46BggAEAoQGFDuFFipKWC5PGgBcAB4AIABVIgB-gWSAQIxMZgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1nsAEKwAEB&sclient=img&ei=bhU4Y_yJNfCArwTFq53ADw&bih=624&biw=1408&client=firefox-b-d#imgrc=H99wEPSjHN6GsM
4. -Zajmujesz się bratem? – Nie, coś ty, nie umiem w dzieci! /Z/
(Zgłoszenie: 30.09.2022, oprac.: Anna Wileczek)
Być wyluzowanym, zachowywać spokój nawet w bardzo trudnej i stresującej sytuacji. Inaczej – „być na totalnych chillu”.
Zwrot jest przykładem nowego znaczenia słowa: essa 'świetnie, doskonale’ i w komunikacji bezpośredniej towarzyszy mu zwykle charakterystyczny gest polegający na podniesieniu ręki z równoczesnym zaprezentowaniem drugiej osobie zewnętrznej strony dłoni z wyprostowanym kciukiem i małym palcem, przy równoczesnym zwinięciu pozostałych palców w pięść oraz potrząsaniu dłonią. Powiedzenie wywodzi się prawdopodobnie od jednego ze streamerów Twich TV (Zony), który podczas streamu (IRL) wypowiedział zdanie: „Zoba, jaką mam esse”! Inny wariant tego zwrotu brzmi: 'być na essie’. Por. https://boop.pl/rozrywka/jestem-na-essie-mam-esse-co-to-znaczy-i-skad-to-sie-wzielo-chodzi-o-polskiego-streamera-twitch.
Przykłady użycia:
(Zgłoszenie: 19.09.2022, oprac. Dominika Czarnota- Zdybicka, Anna Wileczek)
(O) kurczę!, (o) cholera! Eufemistyczny wykrzyknik wyrażający zakłopotanie lub niewiedzę, a także zaskoczenie lub podziw. Wyraz cholibka jest często używany przez Hagrida, jednego z bohaterów cyklu powieści J.K. Rowling o Harrym Potterze (w tłumaczeniu Andrzeja Polkowskiego, który najprawdopodobniej wymyślił to słowo). Wskutek ogromnej popularności powieści oraz powstałych na ich podstawie filmów wykrzyknik cholibka trafił zarówno do języka młodzieży, a także starszych nieco „potteromaniaków”. Do niedawna wyraz cholibka upowszechniały memy ze zniekształconą twarzą Hagrida z gry komputerowej „Harry Potter i kamień filozoficzny”, stosowane niekiedy jako pointa do internetowych komentarzy.
Źródło: https://www.facebook.com/posterunekmemow/
Przykłady użycia:
(Zgłoszenie: 20.07.2022, oprac. Dominika Czarnota-Zdybicka, Joanna Senderska, Anna Wileczek)
1. slangowe określenie Ecstasy (MDMA) lub innych tabletek zawierających podobnie działające substancje narkotyczne i halucynogenne (pochodne amfetaminy). W tym znaczeniu słowo „pixa” jest komponentem następujących związków wyrazowych: brać pixę, wrzucić pixę, pixa lata, pixa wjeżdża. Tabletka Ecstasy ma ponadto następujące synonimy potoczne: bleta, ex, E, eska, drops, piguła, tabsy, UFO, love.
2. określenie osoby, która zażywa narkotyki lub jest pod ich wpływem.
Przykłady użycia:
1. Kręcimy melanże kocham weekendy/ Pixa i wóda i robimy blendy /Enter – „Pixa” – https://www.youtube.com/watch?v=aQOEAVV3Pis/
2. – Widziałaś jaka pixa? / – No…nieźle zrobiony /Z/
(Zgłoszenie: 02.06.2022, oprac. Dominika Czarnota-Zdybicka, Anna Wileczek)
pasować, odpowiadać. Słowo jest kalką z j. angielskiego – fit 'pasować, dostosować, przystawać ’. Kojarzy się także z wyrazem (out)fit 'strój, ubranie’. Z tej racji pojawia się często w wypowiedziach o dodatkach, o ubraniu, ale może też oznaczać zgodę, aprobatę lub potwierdzenie.
Przykłady użyć
1. Fituje mi trochę tekst tego do hell #pizgaczhell #PizgaczArmy/ I’ll never forget if you turn your back on me now/And walk out, I will never let you live it down https://twitter.com/Oliwia88590280/status/1543736773104353280 08.07.2022
2. Fituje! dzisiaj z rowerem 🚲. Straszna hipsteriada (jezu, ale archaizm) https://twitter.com/mrowinski_pawel/status/1545009108025282561 08.07.2022
3. -Fituje mi ten dres? – Mega! /z/
4. Fitujemy do siebie/ https://www.tiktok.com/@nikolasprzygoda/video/7343381632885247265
(Zgłoszenie 08.07.2022, akt. 22.05.2024, oprac. Anna Wileczek)
dziecko do lat 10, szpanujące drogimi rzeczami, wyglądem i zdolnościami, szczególnie z zakresu gier online. Pozycja kidsiaka wynika z posiadania bogatych rodziców zapewniających środki materialne, a tym samym prestiż w środowisku rówieśników lub graczy. Synonimem kidsiaka jest kid, kidos 'dziecko, osoba niedojrzała’ lub kidzio. To drugie określenie jest używane w stosunku do osób, które zachowują się jak dzieci.
Przykłady użycia:
1. I to ja rozumiem, w końcu kidsiak! #workbitch https://twitter.com/greellow_/status/677047372892004352 08.07.2022
2. TO CHB N ĆWICZENIA CZY TO 10 KIDSIAK?!?????!!? https://twitter.com/Pizdawka_/status/1277623253079601153 08.07.2022
(Zgłoszenie: 13.09.2022; oprac. Dominika Czarnota-Zdybicka)
określenie nadmiernie umięśnionego mężczyzny o niskiej inteligencji, niekiedy przestępcy, którego znakiem rozpoznawczym jest dres (najczęściej z widocznym emblematem znanej marki). Dresiarze starają się za wszelką cenę zwrócić na siebie uwagę swoim samochodem (najczęściej starym), głośną muzyką, hałaśliwym zachowaniem.
Przykłady użycia:
3. Bo żyje w Małopolsce, jak zaraz wyskoczy zza rogu jakiś dresiarz na 30 levelu, to przeba się obronić. https://twitter.com/RemmyUwU/status/1536282321514528769 19.06.2022
Oprac: Dominnika Czarnota-Zdybicka
emocjonalne zaznaczenie zadowolenia z siebie lub z osiągnięć bliskiej osoby. Synonim wyrażenia: Brawo ja!
Przykłady użycia:
1. Dziś 50 kilo na klatę. Duma! /z/
2. Miki jako Naturalny Ziom/ synek/ duma /https://www.youtube.com/watch?v=dUP3OTecQ1Y
Zgłoszenie: 06.09.2022, oprac. Anna Wileczek
modulant oznaczający emocjonalny stosunek mówiącego do danej treści. Znaczy, że (1) ktoś jest z nami szczery, mówi prawdę, uwiarygodnia swoją wypowiedź (por. synonim: bez kitu) lub określa (2) korzystną sytuację, dobry obrót spraw (por. synonimy: bez przypału, bez obciachu).
Przykłady użycia:
1. – I jak Ci poszedł egzamin na prawko?
– Bez lipy, zdałem za pierwszym razem! /z/
2. – Nigdy więcej!
-Ale udało się, bez lipy! /z/
(Zgłoszenie: 14.08.2022; oprac. Monika Olędzka, Anna Wileczek)
rzeczownik oznaczający zwierzę płci żeńskiej w słownictwie środowiskowym stał się synonim dziewczyny, kobiety, koleżanki.
1. Piszę z samicą. /z/
2. Ale z niej jest super samica! /z/
3. Jakbym byl samica to bym jezdzil po polsce przytulać przegrywow bez kitu ale musialbym pamietac, miec w glowie zakodowane jak to jest byc przegrywem laski tego nie wiedza i tylko dlatego tak nie robią change my mind /https://www.wykop.pl/wpis/67237363/jakbym-byl-samica-to-bym-jezdzil-po-polsce-przytul/.
(Zgłoszenie: 24.08.2022, oprac: Monika Olędzka, Anna Wileczek)
zrost wywodzący się z języka angielskiego: friend zone, gdzie oznacza 'strefa przyjaźni’. Odnosi się do relacji, gdy jedna osoba jest zakochana w drugiej, podczas gdy ta druga chce pozostać na etapie przyjaźni lub koleżeństwa. Wyrażenie jest popularne w komunikatorach, mediach społecznościowych oraz konwersacji bezpośredniej.
Współcześnie słowo friendzone coraz częściej jest używane do eksplanacji skomplikowanych związków damsko-męskich lub innych relacji uczuciowych. Np. może kojarzyć się czasem z udawaną, nieuczciwą przyjaźnią ze strony mężczyzny (syndrom Nice Guy) wykorzystującego relację do seksualnego zdobycia kobiety (oczekującego czegoś więcej niż tylko przyjaźń).
1. Jak wyjść z FRIENDZONA? /https://www.youtube.com/watch?v=a-dCOgG1X78/
2. A co jeżeli dziewczyna jest w tym friendzone, chciałaby z tego wyjść, ale z powodu wspólnej pracy nie może ograniczyć kontaktu z chłopakiem?https://kobiecaperspektywa.pl/friendzone/
3. Żadna mnie nie chce. Tylko friendzona! /z/
4. Nie chcę być koleżką, dość friendzone /Friendzone, friendzone, daj mi z niego wyjść nie bądź jędzą/Pasujemy do siebie, znajomi tak twierdzą, a wczoraj śmigaliśmy po najwyższych drzewach /Deemz, Dwa Sławy, Sztoss, https://www.tekstowo.pl/piosenka,deemz__dwa_slawy__sztoss,friendzone.html/.
fraza oznacza pochlebne wyrażenie o męskiej fryzurze, wyróżniającej się kreską wykonaną za pomocą trimera lub modnym cięciem. Zdanie zostało spopularyzowane najpierw w mediach społecznościowych przez SuperMario(@supermariotrener) (por. https://www.tiktok.com/discover/Kreseczka-siedzi-bam), a następnie przez innych streamerów chwalących się nowym uczesaniem lub wyglądem, np.: „barber wleciał💇♀️💈fryzura fresz👱♂️🧊💦broda fresz🧔♂️🧊💦kreseczka siedzi BAM!” (https://www.twitch.tv/pago3/clip/ResoluteSoftPigRedCoat-UZFDFJBmglYC3B6t?filter=clips&range=7d&sort=time) lub w wersji zmodyfikowanej: „Siemano kocury, siemano bambury, siemano koty, sztosy, kabanosy. Barber 💈 wleciał ✈️ładnie 😊fryzura fresh🤩 broda 🧔 fresh ☘️kreseczka siedzi bam 😎” („Zygzak Speedposting”, www, Facebook.com, 31.03.2022).
Przykład użycia:
1. siemano kocury, siemano bambury, siemano koty sztosy kabanosy. barber wleciał, fryzura fresh, broda fresh, kreseczka siedzi – bam, wszystko siedzi, fryzura siedzi. milion dolarów (https://twitter.com/bartekkaszubaa/status/1509205846848331789)
(Zgłoszenie: 24.09.2022, oprac. Monika Olędzzka, Anna Wileczek)
wyrażenie popularne w komunikatorach oraz konwersacji bezpośredniej na określenie kogoś przemądrzałego. Występuje także w formie sarkastycznej lub zabawnej zaczepki. Nawiązuje do bardzo popularnego i kompleksowego programu Google, która służy do wyszukiwania wszelkich informacji. Nazwa wyszukiwarki jest grą słów, pochodzi bowiem od matematycznego terminu googol, oznaczającego 10 100 –
Przykłady użycia:
1. Ok google, to teraz wymyśl jak to rozwiązać. /z/
2. Ale nuda. Ok google, zapodaj coś ciekawego. /z/
(Zgłoszenie: 24.08.2022, oprac. Monika Olędzka)
Nazwa miała też odzwierciedlać zamierzenia przedsiębiorstwa do objęcia indeksacją jak największej liczby stron ze światowych zasobów Internetu.
ang. slay wym. [slej] 'zabić, uśmiercać powalić, pot. robić coś świetnie, zachwycić, rozbawić’; wyraz określający osoby, przedmioty, doświadczenia, które wywołują zachwyt lub są odbierane szczególnie dobrze. Dotyczy to zarówno wyglądu ludzi, przebiegu zjawisk, jak i interakcji. W tym kontekście „slay” jest synonimem slangowych czasowników: „wymiatać”, „rządzić”, „oddawać”. Dodatkowej ekspresji słowo nabiera w powiedzeniu: slay queen, określając coś wyjątkowego i niepowtarzalnego.
Przykłady użycia:
1. W tych spodniach wyglądasz slay!
2. Ale mu powiedziałeś – slay! /zasłyszane/
3. omg slay uwu owo
pozdrawiam z rodzinka ♥♥♥☺☺☺☻☻♥♥ /komentarz na: https://slang.pl/slay/
4. Yaaas slay queen /komentarz na: https://slang.pl/slay/
Zgłoszenie: 20.08.2022; oprac. Anna Wileczek, Anita Jagun)
Analizując problemy młodzieży, nie sposób pominąć kwestię „inności”. W języku młodych „inny” to ten, kto jest ‘dziwny’, ‘obcy’, zachowuje się niestandardowo, w pewien sposób odstaje od normy lub odróżnia się od otoczenia. 15-letnia przedstawicielka młodzieży mówi wprost: „Inność to coś, z czym każdy młody człowiek spotkał się chociaż raz. Według mnie bardzo trudno jest zapobiec wyszydzaniu inności, ponieważ jest to coś, co młodzież lubi wytykać rówieśnikom czy innym osobom. Rola rodziców czy nauczycieli nie należy tu do najłatwiejszych, muszą oni na pewno podejść do sprawy łagodnie i zarazem konsekwentnie. Dzieci dotknięte wyszydzaniem z powodu inności na pewno muszą czuć się przy nich bezpiecznie i wiedzieć, że mogą im zaufać.”
Słownik języka polskiego słowo „inny” definiuje jako rzecz lub osobę różniącą się od tej, z którą jest porównywana lub o której mówimy[1]. Codzienne używanie tego słowa pokazuje, jak neutralne jego zabarwienie może zmienić się w zabarwienie pejoratywne. Jakże często, używając słowa „inny” podkreślamy odmienność drugiego człowieka, wskazując na jego negatywne (w naszym przekonaniu) cechy, wybory, zachowania, gorsze usytuowanie w strukturze społecznej, orientację seksualną, wyznanie, tradycje, wygląd czy też pewne ograniczenia w sferze fizycznej lub intelektualnej. Można powiedzieć, iż dajemy sobie prawo do wskazywania, że „nasze” jest dobre, a wszystko, co nie jest zgodne z „naszym” jest inne, czyli złe.
Jakie są źródła takiego demonizowania „inności”? Najistotniejszym wydaje się powielanie w niektórych środowiskach stereotypów, stanowiących tendencję do uproszczonego a jednocześnie zdeformowanego postrzegania jednostek czy też pewnych grup społecznych. Stereotypy, w pewnym sensie, „ułatwiają” człowiekowi oswajanie codzienności, bowiem nie musi on wkładać wysiłku w poznanie konkretnego człowieka, tylko z góry nadaje mu pewne cechy tylko dlatego, że należy on do określonej grupy. Wśród motywów deprecjonowania inności wymienić można także strach przed tym, co odmienne i nieznane, przekaz transgeneracyjny dokonujący się przede wszystkim w domu rodzinnym, presję rówieśników związaną z piętnowaniem określonych jednostek czy też powszechny, niekontrolowany przepływ informacji zamieszczanych w mediach społecznościowych. Oceniamy, stygmatyzujemy, wykluczamy, bo to łatwe, szybkie i najczęściej bez sankcji prawnych lub społecznych.
Wskazane powyżej przyczyny traktowania „inności” w sposób stygmatyzujący mają niewątpliwie podłoże społeczno-kulturowe. W związku z tym, niewątpliwie możliwe jest „oddemonizowanie” inności, a szczególną rolę odgrywa tu integracja, rozumiana jako proces tworzenia całości, zespalania i harmonizowania jednostek tworzących zbiorowości społeczne.[2]
Integracja to budowanie całości z różniących się, ale mających dla tej całości istotne znaczenie, elementów. Warto wskazać kilka istotnych warunków prawidłowo przebiegającego procesu integracji. Niewątpliwie wymienić wśród nich należy ciekawość poznawczą nakierowaną na drugiego człowieka i zmierzającą do jego poznania, otwartość sprzyjającą tolerancji i akceptacji, a także pokorę intelektualną, oznaczającą naszą świadomość omylności.
Bądźmy więc przy młodych ludziach, wspierajmy ich, pokazujmy konsekwencje podejmowanych przez nich działań i pamiętajmy, że podstawą wspomnianych wcześniej: otwartości, tolerancji, akceptacji i pokory intelektualnej jest szacunek do drugiego człowieka, budowany przede wszystkim w rodzinie i szkole, a to my dorośli jesteśmy odpowiedzialni za ich kształtowanie u dzieci i młodzieży.
Opracowanie: Anna Róg, Amelia Gaborska
[1] M. Bańko (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 2007, s. 129.
[2] Por. W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2000, s. 232.
negatywne określenie osoby aspołecznej, która spędza bardzo dużo czasu na grach online lub korzystaniu z internetu. Żyje życiem wirtualnym i rzadko opuszcza swój pokój ze sprzętem komputerowym – metaforyczną „piwnicę”. Wyraz jest kalką z języka angielskiego – basement dweller, ale w języku polskim z sufiksem –ak tworzy nazwę istoty niedorosłej lub rzeczownik osobowy od rzeczownika materialnego, w tym wypadku – piwnica.
Tym słowem określa się także mentalność czy sposób bycia („stan umysłu”) młodych ludzi bardzo aktywnych na portalach, forach, grupach internetowych, szybko reagujących na nowe informacje zamieszczane w sieci, komentujących je i udostępniających. Współczesnym piwniczakom przypisuje się także tendencję do ulegania uprzedzeniom (do kobiet, osób o lewicowych poglądach czy ludzi o innym kolorze skóry).
Słowo znane jest niemal od dekady, ale obecnie rozszerzyło swoje znaczenie. Jego geneza wiąże się z m.in. z amerykańskim stereotypem „kidulta”, który egzystuje ciągle w domu rodzinnym, korzysta ze wsparcia rodziców, większość czasu spędza w odosobnieniu, ma kompleksy, cierpi na depresję. Jak pisze Grzegorz Burtan pierwszym, niemal kultowym przykładem piwniczaka, „który zza oceanu dotarł do Polski, był Bud ze „Świata Według Bundych”. Syn Peggy i Ala w pewnym momencie trwania akcji serialu zamieszkał w piwnicy, którą próbował przemienić w jaskinię samca alfa. Ostatecznie jednak została to norka małego i zakompleksionego chłopaka, który miał się z niej wyrwać „lada chwila” (https://tech.wp.pl/bylem-piwniczakiem-i-jestem-z-tego-dumny-opowiem-wam-o-takim-zyciu,6272974590854785a).
Synonimem piwniczaka było także młodzieżowe słowo przegryw, a symbolem – smutna żaba Pepe (Sad Frog Pepe):
Źródło: https://www.youtube.com/
Przykłady użycia:
1. Człowieku, nie bądź piwniczakiem! Ciśniemy dziś do tego ziomka! /z/
2. Kiedy wreszcie wyjdziesz z tego neta? Ty piwniczaku jeden /z/
3. Tego to trudno będzie wykurzyć z chaty, bo to taki zfrustrowany piwniczak /z/
2. Dlatego drążnią mnie głupiutkie zakompleksione piwniczaki, które wypisują jakieś skończone brednie na temat kobiet w internecie i traktują je jako jakiś gorszy, wybrakowany podgatunek człowieka /„Gramin”;https://mistrzowie.org/779751/;
3. Dziękuję, pozdrawiam – przegraniec piwniczak pepe p,ó,l czlowiek pól żaba /https://www.wykop.pl/wpis/48182785/sluchajcie-wiem-ze-mame-i-tate-nie-moga-sie-w-duch/
4. Wykop wraz z armią użytkowników, Mirków, również jest bezpieczną przystanią dla piwniczaka /https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/my-piwniczanie-ludzie-przyszlosci/hgb5yml/;
5. Na wypoku też mamy swoją subkulturę, przegrywów piwniczaków (งⱺ ͟ل͜ⱺ)ง /”Gupilogin”; https://www.wykop.pl/link/4712441/pokolenie-lat-90-bez-idei-socjolog-zabral-glos-naszywki-zastapily-loga-marek/.
(Zgłoszenie: 07.05.2022, oprac. Anna Wileczek, Monika Olędzka)
’buty, najczęściej męskie’. Rzeczownik znany był z formy l.poj. kiks ’ błędne zachowanie’, nieporozumienie, błąd’. Nowe znaczenie utrwaliło się w l.mn. analogicznie do spolszczonego wzorca z formantem -ksy (por. soksy, oksy) w młodomowie.
W dyskursie handlowym obowiązuje węższe znaczenie – synonim butów sportowych typu sneakersy.
Wyraz popularny w bezpośredniej komunikacji i mediach społecznościowych.
Przykłady użycia:
1. Ale masz fajne kiksy!
2. O! kupiłeś super kiksy.
3. Pierwsza zasada brzmi – im dziwniejsze kicksy, tym lepiej! /zasł./
(zgłosz. 25.05.2022; oprac. Monika Olędzka, Anna Wileczek)
zapożyczenie z języka angielskiego (ang. hype 'szum’), oznacza coś modnego, na czasie, trend lub popularność kogoś lub czegoś, duże – czasem sztucznie generowane przez działania marketingowe – zainteresowanie.
Przykład użycia:
(zgłoszenie: 25.05.2022; oprac. Monika Olędzka, Anna Wileczek)
Potwór 20 cm, robi wrażenie! – to słynne powiedzenie youtubera Mr. Krychy, który stwierdził, że kebab jest bardzo dobry i ma dużo składników (warstw). Powiedzenie oddaje zachwyt konsumenta. Osiągane jest to dzięki odpowiedniej modulacji głosu. Ważna jest przede wszystkim intonacja słowa „wrażenie” (przeciąganie) (por. https://www.youtube.com/shorts/pvS9XTTfc4k).
Przykłady użycia:
1. Potwór 20 cm, robi wrażenie!
2. ALE TO JEST PRAWDZIWY POTWÓR, ROBI WRAAAAAZENIE /https://www.wykop.pl/wpis/63664161/ale-to-jest-prawdziwy-potwor-robi-wraaaaazenie/
3. 40 cm potwór wpada do moich ust /https://www.reddit.com/r/okkolegauposledzony/comments/sxrtg1/40cm_potw%C3%B3r_wpada_do_moich_ust/
(zgłoszenie: 25.05,2022; opeac. Monika Olędzka, Anna Wileczek)
Ja się nie chwalę, ja mam talent! – to popularna w komunikatorach, mediach społecznościowych oraz konwersacji bezpośredniej fraza, która jest używana, aby pokazać, że coś się udało osiągnąć, że wykonawca jest dumny ze swojego działania. Tekst pochodzi z programu TV Sprawa dla reportera i nawiązuje do rozmowy Elżbiety Jaworowicz z mieszkańcem Legnicy (https://www.youtube.com/watch?v=Y9S8bV5DY-c).
Cytat: „Coś nie coś potrafię. Ja się nie chwalę, ja mam talent” stał się wiralem i inspiracją do wielu memów. Na portalu TikTok. com dostępna jest także seria filmików z hashtagiem: #jasieniechwale , #ja_mam_talent, coś niecoś potrafię.
Przykłady użycia:
1. – Dostałeś piątkę z matmy?!
– Ja się nie chwalę, ja mam talent! /zasłyszane/
2.KOSZULKA COŚ NIE COŚ POTRAFIĘ JA MAM TALENT /https://allegro.pl/oferta/koszulka-cos-nie-cos-potrafie-ja-mam-talent-12150066990/
(zgłoszenie: 25.05.2022; oprac. Monika Olędzka, Anna Wileczek)
Źródło: https://allegro.pl/oferta/koszulka-cos-nie-cos-potrafie-ja-mam-talent-12150066990
fraza określająca coś bardzo interesującego, pobudzającego do działania. Popularne powiedzenie w mediach społecznościowych, a także w bezpośredniej konwersacji, ukazuje emocjonalne zaangażowanie mówiącego.
Przykłady użycia:
Ale wciąga, jak Ameryka
Kurczę, wciąga jak Ameryka /zasłyszane/
(zgłoszenie: 25.05.2022; oprac. Monika Olędzka)
Polski
English