Bazowane lub baza – to kolejno przymiotnik i rzeczownik, wyrażające pozytywną ocenę, aprobatę lub nawet podziw, zgodę ze stwierdzeniem rozmówcy. Słowa bywają niekiedy używane również ironicznie. Nawiązują do obecnych w amerykańskim slangu znaczeń słowa based* 'zgadza się, masz rację’, także 'ktoś/ coś świetny/e; wyjątkowy/e,’ oraz prawdopodobnie base ‘dobry, świetny’ (zob. https://www.urbandictionary.com/define.php?term=based; https://www.urbandictionary.com/define.php?term=base).
* W latach 80. ubiegłego wieku slangowe słowo based (utworzone od określenia basehead, a to z kolei od freebase ’palić specjalnie spreparowaną formę kokainy’) odnosiło się do osób uzależnionych od kokainy lub zachowujących się tak, jakby były od niej uzależnione. Raper Brandon „Lil B” McCartney w odpowiedzi na to, że ludzie nazywają go based postanowił przedefiniować to pojęcie. W 2007 roku jego grupa The Pack wydała swój debiutancki album Based Boys. W wywiadzie z 2010 roku dla magazynu Complex Lil B wyjaśnił, że jego zdaniem słowo based oznacza bycie sobą, brak strachu i niedbanie o to, co myślą inni, noszenie się z dumą. (zob. m.in. https://www.dictionary.com/e/slang/based/).
Słowa based w znaczeniu zgody z czyjąś opinią (czasem ironicznie) zaczęto najpierw używać w internetowych dyskusjach na temat polityki (zob. m.in. https://www.urbandictionary.com/define.php?term=based).
Przykłady użycia
1. Niezły memiarz z niego. Bazowane! /Z/
2.- Mam 2 osobowosci – Obie bazowane /https://twitter.com/twojpapiez/status/1589532971257602048/
3. – kupiłem bilety na bbno$ /https://twitter.com/anteriasZiomal/status/1587819256703602693/
– Bazowane, pozdrawiam i miłego dnia (bbno$ to najlepszy rapee) /https://twitter.com/quitseason11/status/1587837410917892096/
4. – Dobrze że ten zbrodniarz zdechł
– Baza /https://www.miejski.pl/slowo-Baza/
5. _Kaka baza? – Baza na tych orzechach /https://www.facebook.com/cringegosciu/photos/baza/2611105829103896/?paipv=0&eav=AfbQ2Dr6wdXCh17gpCL4QYFtsv4GjD4W5TSCk5gboR5WJFLll1bjqIm2X7rluyaOpv4&_rdr
(Zgłoszenie: 27.09.2021, oprac. Anna Wileczek, Joanna Senderska)
Aktualizacja 8.11.2022
trend zapoczątkowany w Polsce w grudniu 2023 roku. Zabawa polega na grupowym pełzaniu (a właściwie chodzeniu na czworaka) młodych ludzi po podłogach w centrach handlowych i marketach spożywczych, a także wślizgiwaniu się do sklepowych lodówek. Nagrywane przy tej okazji filmiki są udostępniane na TikToku, głównie na kanale użytkownika „Crawly_possessed” (ang. „opętany pełzaniem”). Najbardziej popularny z nich został nagrany w warszawskiej Galerii Bemowo, na którym grupa nastolatków przechadza się na czworaka w KFC. Filmik z „pełzającymi nastolatkami” obejrzało ponad 50 milionów osób. Z komentarzy można wywnioskować, że widownia pochodzi z różnych części świata.
Celem tego rodzaju działań jest oczywiście zdobycie popularności. Reakcje ludzi na to zjawisko są przeróżne. Niektórzy są obojętni, inni zdziwieni, a jeszcze inni są wręcz przerażeni. Właśnie to ma być celem pełzaczy – wywoływać wrażenie, że są opętani. Filmiki na TikToku szybko stały się viralem, zyskując uwagę nie tylko polskich użytkowników, ale także międzynarodowej publiczności. Pełzacze zostali nagłośnieni w materiale przygotowanym przez brytyjski serwis Daily Mail. Trend stał się tak popularny, że założono nawet poświęcony mu kanał na Discordzie, na którym użytkownicy dzielą się różnymi technikami pełzania, przydatnym sprzętem i sposobami przyciągnięcia uwagi.
Przykłady:
https://www.tiktok.com/@tommigun1978/video/7310894206296296736
Źródła:
Anna Kot, Wchodzą do sklepu i zaczynają pełzać. O polskim „trendzie” piszą już zagraniczne media, https://wiadomosci.dziennik.pl/ciekawostki/artykuly/9414117,wchodza-do-sklepu-i-zaczynaja-pelzac-o-polskim-trendzie-pisza-juz-z.html
Marek Bazak, „Pełzacze” wrócili do polskich sklepów. Znaleźli sobie nowe kryjówki, https://noizz.pl/lifestyle/pelzali-po-centrach-handlowych-teraz-wchodza-do-lodowek-tiktok-ostrzega/z6xs5mt
Opracowanie: Monika Bator
28.02.2024
Memy internetowe są nieodłącznym elementem kultury młodzieżowej, swobodnie łączącej porządek werbalny z ikonicznym. Zdaniem wielu badaczy są środkiem przekazu pewnych idei, komentarzem społecznym i wyrazem buntu przeciwko rzeczywistości i jako takie mogą być uznane za tekst kultury. Charakterystyczna dla memów jest ich szablonowość i reduplikowalność. Szablon stanowi zwykle element obrazowy, a właściwe znaczenie konkretyzuje warstwa tekstowa. Memy często odnoszą się do aktualnej sytuacji , dlatego są tworem dość efemerycznym. Typ prezentowanego tam humoru określiłabym jako satyryczny, a typ człowieka-twórcy memów, jaki wyłania się z ich analizy – jako radosnego “nihilistę”, obserwującego rzeczywistość po to, by ją kontestować. Ten rodzaj buntu, często oparty na degradowaniu pewnych wartości, kojarzy mi się z ruchami awangardowymi z początku XX wieku, kiedy artyści robili to programowo. Sądzę, że dobrym kodeksem etycznym dla twórcy memów byłby (po przeredagowaniu i zlikwidowaniu niektórych punktów) „Mańifest w sprawie poezji futurystycznej” Brunona Jasieńskiego z 1921 roku. Manifest ten wyrażał bunt przeciwko autorytetom, proklamował niszczenie przeszłości, apologię przyszłości, ruchu i przemijalności idei. Zgodnie z tym, co twierdził poeta „Bezwzględna wartość dźeła sztuki waha śę pomiędzy 24 godźinami a mieśącem”, co dobrze ilustruje dynamikę kultury internetowej.
Memy często powstają przy wykorzystaniu dzieł sztuki, co może być wyrazem kpiny ze sztuki (nie tylko współczesnej) lub bazą do wyśmiewania sytuacji społecznej czy politycznej. Tę pierwszą sytuację ilustruje cykl memów „Brzydkie dzieci renesansu” obnażający prostą i do pewnego stopnia obrazoburczą prawdę, że renesansowi artyści nie potrafili malować dzieci. Taki ikonoklazm nie ma, być może tej samej mocy, co sto lat temu, zwłaszcza że sztuka wysoka stała się również elementem komercji, a sam pomysł buntu przeciwko przeszłości jest stary jak świat. Społeczno-polityczne konotacje mają natomiast memy z cyklu „sztuczne fiołki” wykorzystujące dzieła sztuki do obśmiania pewnych zachowań, np. związanych ze specyfiką polskiego patriotyzmu.
Do kultury memów w 2018 roku odwołali się twórcy kampanii informacyjnej o nowych zasadach segregowania odpadów. Wykorzystali cztery arcydzieła sztuki dawnej, dodając w dymkach kwestie dialogowe, które pouczały, do jakich pojemników należy wyrzucać śmieci. Kampanię uważam za udaną. Odwoływała się do kultury młodzieżowej, ale nie udawała, że jest jej częścią. W moim przekonaniu był to rodzaj „puszczenia oka”, niewzbudzający jednak niesmaku, jaki często wywołują próby komunikacji przedstawicieli starszego pokolenia z młodzieżą, przy użyciu języka tych ostatnich. Zauważyłam trzy elementy odróżniające łódzką kampanię od wykorzystania typowych memów: medium, projekt i dowcip. Pierwszy jest oczywisty, drugi wydaje się dość istotny: memy internetowe są programowo brzydkie. Duży tekst z niedobranym fontem ma być jedynie czytelny, stąd twórcy często umieszczają go w czarnej ramce. Ilustracja nie musi być pokazana w dobrej rozdzielczości, mem nie musi przenosić wartości estetycznej (elementów piękna) Plakaty łódzkie są dobrze zaprojektowane i przyjemne dla oka. Co do trzeciej kwestii, to wyznacznikiem memicznego humoru jest jednak ironiczny dowcip, którego w kampanii proekologicznej wyraźnie brakuje. Może wynikać to z faktu, że memy są rodzajem walki z czymś, nie zaś walki o coś. Celem memu jest wykpić rzeczywistość, a nie ją naprawiać.
Jestem daleka od twierdzenia, że twórcy memów internetowych literalnie trzymają się ustalonych kanonów, a ich twórczość jest powrotem do idei XX-wiecznych. Niemniej, jeżeli rację miał Richard Dawkins, który w 1976 roku stworzył definicję memu jako kulturowego genu, nośnej idei rozwijającej się przez pokolenia, to tego typu skojarzenia, choć luźne, nie są całkowicie nieuzasadnione.
Bibliografia:
https://swiatoze.pl/w–lodzi–do–segregowania–smieci–zachecaja–memy–z–arcydzielami–malarstwa/ https://publikacje.pan.pl/Content/120187/PDF/2020–01–POLS–18–Chacinski.pdf
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C412279%2Cbadaczka-o-memach–jako–pasozytachhttps://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news,412279,badaczka-o-memach-jako-pasozytach-umyslu-tworzacych-kulture.htmlumyslu–tworzacych–kulture.html https://pl.wikisource.org/wiki/Mańifest_w_sprawie_poezji_futurystycznej https://joemonster.org/phorum/read.php?f=18&t=613520 https://wyborcza.pl/duzyformat/5,127290,15569896.html https://fbc.pionier.net.pl/details/nhnpZ86
Opracowanie: Antonina Jasztal
Lista Top 20 – Młodzieżowe Słowo Roku 2022
Zródło:
baza – wyraz aprobaty dla czegoś lub kogoś, zgody na coś, pozytywnych emocji. Warianty: bazunia, zbazowane. Baza jest bezpośrednim tłumaczeniem angielskiego słowa based
betoniarz – także beton/ / be be be beton/ cztery cztery – absurdalne powiedzenia z dwóch krótkich filmów opublikowanych na YouTube w 2008 r., a po latach odkrytych na nowo. W różnych sytuacjach powtarzane są fragmenty obu fraz: „Betoniarze w Anglii, macie pozdrowienia z Polski, be be be be beton!” oraz „Ty ****** betoniarzu. Cztery cztery” (44 to kod telefoniczny Wielkiej Brytanii). Betoniarz odnosi się najprawdopodobniej do profesji, kojarzyć się też może z osobą otyłą. Beton w języku potocznym kojarzy się ze stanem po paleniu marihuany, dawniej zaś z uporem, konserwatyzmem (beton partyjny).
cringe (krindż) – (z j. ang.) żenada, wstyd, coś żenującego (krindżowego).
essa – coś łatwego, co przychodzi łatwo dlatego, że jesteśmy wyluzowani (stąd mieć essę), luz. Często występuje jako okrzyk radości lub triumfu, wykorzystywany jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie.
gigachad – osoba idealna, wzbudzająca podziw; ktoś bardzo dobry w jakiejś dziedzinie lub coś co jest świetne, doskonałe. W pierwszym znaczeniu odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna. W komunikacji młodzieży występuje też słowo: czad (Ale czad!) – ‘świetne, fantastyczne, doskonałe’.
kto pytał? – także A kto pytał? – pytanie wyrażające brak zainteresowania treścią danego komunikatu; riposta o znaczeniu: „Nic mnie to nie obchodzi”.
łymyn (women) – spolszczone żartobliwe określenie kobiet zachowujących się nieracjonalnie (wymowa ang. słowa women w l. mn.); współczesny odpowiednik powiedzenia: „Ach, te kobiety” z nutą pobłażliwości lub ironii.
naura – przekształcenie wyrażenia na razie i jego skrótu: nara. W wymowie słowa naśladowany jest angielski akcent. Zwrot używany na pożegnanie: na razie, do zobaczenia, pa!
NPC – zwykła, niewyróżniająca się osoba. Ktoś, kto zachowuje się i ubiera jak inni, ale też ktoś, kto zachowuje się mechanicznie, dziwnie – jak postać z gry. Od ang. non-player character, non-playable character (NPC) – określenia z fabularnych gier wideo, w których oznacza postać sterowaną przez komputer, a nie innego gracza.
odklejka – stan oderwania od rzeczywistości lub osoba, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio. Hasło odklejka występuje w wariantach: odkleić się, odklejeniec, odklejony, odkleiło, odkleja (czynność), odkleja (osoba).
onuca – także ruska onuca – sprzymierzeniec Rosji w wojnie z Ukrainą, osoba, która usprawiedliwia działania agresora.
pokemon – osoba wyróżniająca się zbyt ekstrawaganckim, niecodziennym, kolorowym wyglądem. Aluzja do postaci kolorowych stworów z gry komputerowej.
rel – czuję to samo, mam tak samo, zgadzam się z tobą. Potwierdzenie tego, co mówił przedmówca (z j. ang. relatable).
robi wrażenie – dosłowny lub ironiczny sposób wyrażenia zdumienia lub podziwu. Powiedzenie nawiązuje do jednego z filmów, na którym youtuber zachwala duży, trzydziestocentymetrowy kebab, który „robi wrażenie”.
siedemnaście – też hehe 17 – żartobliwa, przekorna riposta na pytanie o wiek. Pytanie i odpowiedź: Ile ty masz lat? Hehe, siedemnaście to fragment piosenki wykonywanej przez grupę NATSU WORLD skupioną wokół youtuberki i influencerki Natsu. Siedemnaście może być też odpowiedzią na każde pytanie zaczynające się od ile?.
sigma – także sigma male – mężczyzna silny, niezależny, intrygujący, pewny siebie, podziwiany, ale nieafiszujący się ze swoimi sukcesami.
slay – coś, co wymiata, robi wrażenie, wzbudza podziw albo ktoś, kto imponuje, poraża, np. atrakcyjnym wyglądem. Używane, gdy ktoś nam się podoba albo gdy jesteśmy z czegoś zadowoleni, a nawet jako okrzyk triumfu. Z ang. niszczyć, gromić (slangowo „you slay me” stosowane było jako komentarz do dowcipnej wypowiedzi już sto lat temu).
sus – podejrzany. Od ang. suspect lub suspicious. Skrót często używany przez miłośników „Among Us”, gry wideo, odpowiednika znanej zabawy w mafię, która wielką popularność zdobyła w 2020 r.
twoja stara/twój stary – twoja matka/ twój ojciec. Dezaprobująca riposta na pytanie: Kto?/ Kto pytał? lub na inną wypowiedź. Przed kilkunastu laty modny składnik dłuższych deprecjonujących zwrotów w rodzaju „Twoja stara pierze w rzece”. Rzadziej w postaci męskiej (twój stary). Pochodzi od ang. yer mum (lub yo momma) ucinającego dyskusję.
UwU – emotikon oznaczający coś słodkiego, uroczego; ekspresja ciepłych emocji. Może być też ironiczną reakcją na coś, co odczuwa się jako „przesłodzone”. W Internecie pojawia się od lat i pochodzi z tradycji japońskich emotikonów kaomoji, popularnych w kręgach fanów mangi i anime. Litery „U” należy kojarzyć z zamkniętymi oczami, a całość – z wyrazem błogości na twarzy. Analogiczne „OwO” (tu oczy szeroko otwarte) oznacza zaskoczenie, zdziwienie, ekscytację.
(Opracowanie haseł: Anna Wileczek, Ewa Kołodziejek, Bartek Chacińki, Marek Łazińki)
Źródło: https://sjp.pwn.pl/mlodziezowe-slowo-roku.
Nawiązanie do Młodzieżowego Słowa Roku 2022 – piosenka Pawła Kielera, https://www.youtube.com/watch?v=Wz5cptSrTX0
1. wycieczka, podróż (ang. trip);
2. stan odurzenia po zażyciu substancji psychoaktywnych
Występuje przeważnie w zwrocie mieć tripa ’1. wybrać się na wycieczkę, pojechać gdzieś; 2. znaleźć się w stanie odurzenia po zażyciu substancji psychoaktywnych’.
Przykłady użycia
1. [..] zjedliśmy wczoraj po 50 grzybów i mieliśmy pięknego tripa […] /https://www.miejski.pl/slowo-Trip/
2. Jadę z gimbazą busem. Przygoda życia. „Ja mogę mieć dziś melanż, ja nawet mogę mieć dziś tripa. Zjaramy się kwasem. Ale będziesz mieć hajs?” /https://twitter.com/sle3va/status/469901404103266304/
3. Ja tak samo ze bede miec tripa do Wawy hehe /https://twitter.com/ZUZIIKK_/status/1403253475702620163/
4. Grzybki są niebezpieczne o tyle że możesz mieć nawrót tripa w każdej chwili nawet tygodnie po zażyciu /https://twitter.com/fluffyzui/status/1306509514787741696/
5. Ale bd miec jutro tripa do katowic /https://twitter.com/PEPSlMANGO/status/1409241963589771271/
(zgłoszenie 28.10.2022, oprac. Joanna Senderska)