pojęcie określające przede wszystkim swego rodzaju język, „dialekt pokemoński”, czyli „neograficzną formę zapisu ukształtowaną i ekskluzywnie obecną w polskim internecie w pierwszej dekadzie XXI wieku. Traktowana przez internautów zarazem jako znacznik kulturowej tożsamości, jak i praktyczna technika kryptograficzna”.
Stanisław Zając nazywa pokemonizmem zarówno specyficzny rodzaj zapisu tekstu, jak i swoiste reguły rządzące tym systemem znaków. Etymologii pojęcia autor doszukuje się w japońskiej kreskowanej anime, której styl odznacza się prostą formą i dominującą funkcją ekspresywną. Pokémon, w Japonii Pocket Monsters – to japońska franczyza rozwijana od 1996 roku, na którą składają się produkcje z fikcyjnymi istotami, zwanymi Pokémonami. Są to przede wszystkim gry komupterowe oraz telewizyjny serial anime emitowany od 1 kwietnia 1997 r. na antenie TV Tokyo. (Polska premiera serialu odbyła się 4 września 2000 r.).
Cechy tego dość zawiłego i czasem trudnego do rozszyfrowania języka (stanowiącego swego rodzaju graficzną zabawę, werbalno-wizualną grę) to m.in.:
– łamanie reguł: ortograficznych, zapisu oraz interpunkcyjnych, nieprowadzące jednak do zmian w planie treści,
– częste korzystanie z klawisza Shift, stąd potoczna nazwa pisma pokemonów – „nerwica Shifta”, czy inaczej „palpitacja Shifta” (co wiąże się z legendą o tzw. „padaczce pokemonowej”, którą miało powodować u dzieci oglądanie wspomnianego japońskiego serialu),
– przeplatanie wielkich i małych liter,
– nadużywanie wykrzykników i pytajników,
– zdrobnienia,
– obecność skrótów (te podstawowe, jak wtf, lol czy omg mocno zakorzeniły się w języku internetu),
– używanie polskojęzycznych wyrażeń modyfikowanych pod wpływem języka angielskiego, i odwrotnie – wyrażeń anglojęzycznych, które ulegają spolszczeniu (np. sweet – słit).
Por. przykład:
DżOonaSkU.! WraCaj.! AjĆć.! x(. x**.
HejCciOo.!.! AjĆć.!MaSaKra.!.! WCzOoraJ jaK wyMieNiaŁaM DżOonaSkOowI
trOoCinY tOo zaPoOmNiaŁAM mU zaMknOńĆ kLatkEm… i uCiekŁ.!.!. x(((( x(((.!
AjĆć.! x(…
[Internetowy dziennik Emo Martynki, www.emo-martynka.blog.onet.pl, dostęp 8.06. 2015]
– transliterowanie znaków – tzw. hack mowa, rodzaj kryptotekstu, który opiera się na wykorzystaniu graficznego podobieństwa liter do cyfr oraz innych znaków dostępnych na klawiaturze komputerowej, por. 4L3 ‘ale’, z@b4VV@ ‘zabawa‘, |<0(h4m Ci3 ‘kocham Cię‘, 7o ||13 j3$t 7®u|)||3 ‘to nie jest trudne‘.
Specyfika języka „pokemońskiego” polega na tym, że używanie go bywa interpretowane przez współużytkowników jako świadectwo przynależności do pewnej subkultury. Został stworzony przez tzw. pokemony, czyli osoby – według Nonsensopedii – „niegdyś płci żeńskiej, obecnie także męskiej”, najczęściej w wieku nastoletnim, „rzadziej młodsze, zafascynowane skrajnie kiczowatą („różową i błyszczącą”) estetyką, „całkowicie pochłonięte przyswajaniem sobie najbardziej banalnych trendów kultury popularnej”. Dopatrywano się tu analogii z filmowymi Pokémonami, czyli „kolorowymi, puszystymi, słodko pedomorficznymi, nieustannie pobudzonymi motorycznie, komunikującymi się za pomocą infantylnych pisków fantastycznymi zwierzątkami”.
Warto jednak zwrócić uwagę, że określenie pokemon miało (i ma?) w polskim internecie wymiar pejoratywny, dyskredytujący. „Subkultura pokemonów jest wyodrębniana jedynie w modelu zewnętrznym tworzonym przez hejterską out-group, której członkowie określają się mianem »antypokemonów«. To antypokemony produkują tożsamość grupową pokemonów, definiując wyobrażone »pokemoństwo« w taki sposób, by móc jego zestereotypizowanych przedstawicieli prześladować, parodiować i szydzić z nich, a nade wszystko – by się od nich odróżniać”.
Wygląda na to, że słowo pokemon wróciło współcześnie do obiegu, ale w znaczeniu „dziwak/dziwaczka” jako osoba ubrana alternatywnie, niestandardowo.
Bibliografia:
Hasło: Pokemon (osoba), w: Nonsensopedia, https://nonsa.pl/wiki/Pokemon_(osoba)
Hasło: Pokemoniaste pismo, w: Nonsensopedia, https://nonsa.pl/wiki/Pokemoniaste_pismo
Hasło: Pokémon, w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Pok%C3%A9mon
Kaproń-Charzyńska I., Kreatywność językowa i jej wybrane mechanizmy w kontekście wtórnej oralności, „Prace Filologiczne” 2017, nr 71 [wersja online]: https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/4937/Kapro%C5%84-Charzy%C5%84ska_Iwona_%20preprint.pdf?sequence=1
Wiśniewska K., Iwicka A., Pokemonizm, czyli język cyfrowych tubylców, https://lingwistykapraktyczna.wordpress.com/2017/06/23/pokemonizm-czyli-jezyk-cyfrowych-tubylcow/
Zając S., Nowa gramatyka porozumienia. Blisko monitora daleko obrazu, w: Komunikacja społeczna w świecie wirtualnym, red. M. Wawrzak-Chodaczek, Toruń 2008.
Opracowanie: Monika Bator
prześmiewcze określenie kogoś, kto ubiera się lub wygląda inaczej niż większość. Jest „dziwny”, wyróżnia się z otoczenia jak pierwowzór – kolorowe pokemony z gry mobilnej. Nazwa często jest odnoszona do osób nieheteronormatywnych.
Słowo „pokemon” (pokémon) wywodzi się od japońskiego Pocket Monsters (jap. ポケットモンスター Poketto Monsutā) i ma związek z fikcyjnymi stworami, zwanymi Pokémonami. Występują w filmach i internetowych grach fabularnych. Do najpopularniejszych produkcji należy Pokomen Go (2016) – gra miejska (terenowa), w której uczestnicy za pomocą smartfona lokalizują i łapią pokemony w swoim otoczeniu. Można je także złapać przy okazji rozgrywanych cyklicznie eventów lub wymienić z innymi graczami. Pokemony dysponują różną mocą (siłą). Do najsłynniejszych z nich zalicza się: Pikachu, Snorlax, Mew, Mewtwo, Magikarp, Jigglypuff (zob. https://gamingowo.com/7-najbardziej-znanych-pokemonow/).
Źródło: https://gamingowo.com/7-najbardziej-znanych-pokemonow/
Przykład użycia:
1. Patrz, ale pokemon! /Z/
2. MOJA KOLEŻANKA Z KLASY JEST DIRECTIONERKĄ BOZE ALE Z NIEJ JEST TAKI PERFIDNY POKEMON /https://twitter.com/nielotnyptak/status/507169764066996224/
(Zgłoszenie: 26.10.2022, oprac. Dominika Czarnota-Zdybicka, Joanna Senderska, Anna Wileczek)
Lista Top 20 – Młodzieżowe Słowo Roku 2022
Zródło:
baza – wyraz aprobaty dla czegoś lub kogoś, zgody na coś, pozytywnych emocji. Warianty: bazunia, zbazowane. Baza jest bezpośrednim tłumaczeniem angielskiego słowa based
betoniarz – także beton/ / be be be beton/ cztery cztery – absurdalne powiedzenia z dwóch krótkich filmów opublikowanych na YouTube w 2008 r., a po latach odkrytych na nowo. W różnych sytuacjach powtarzane są fragmenty obu fraz: „Betoniarze w Anglii, macie pozdrowienia z Polski, be be be be beton!” oraz „Ty ****** betoniarzu. Cztery cztery” (44 to kod telefoniczny Wielkiej Brytanii). Betoniarz odnosi się najprawdopodobniej do profesji, kojarzyć się też może z osobą otyłą. Beton w języku potocznym kojarzy się ze stanem po paleniu marihuany, dawniej zaś z uporem, konserwatyzmem (beton partyjny).
cringe (krindż) – (z j. ang.) żenada, wstyd, coś żenującego (krindżowego).
essa – coś łatwego, co przychodzi łatwo dlatego, że jesteśmy wyluzowani (stąd mieć essę), luz. Często występuje jako okrzyk radości lub triumfu, wykorzystywany jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie.
gigachad – osoba idealna, wzbudzająca podziw; ktoś bardzo dobry w jakiejś dziedzinie lub coś co jest świetne, doskonałe. W pierwszym znaczeniu odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna. W komunikacji młodzieży występuje też słowo: czad (Ale czad!) – ‘świetne, fantastyczne, doskonałe’.
kto pytał? – także A kto pytał? – pytanie wyrażające brak zainteresowania treścią danego komunikatu; riposta o znaczeniu: „Nic mnie to nie obchodzi”.
łymyn (women) – spolszczone żartobliwe określenie kobiet zachowujących się nieracjonalnie (wymowa ang. słowa women w l. mn.); współczesny odpowiednik powiedzenia: „Ach, te kobiety” z nutą pobłażliwości lub ironii.
naura – przekształcenie wyrażenia na razie i jego skrótu: nara. W wymowie słowa naśladowany jest angielski akcent. Zwrot używany na pożegnanie: na razie, do zobaczenia, pa!
NPC – zwykła, niewyróżniająca się osoba. Ktoś, kto zachowuje się i ubiera jak inni, ale też ktoś, kto zachowuje się mechanicznie, dziwnie – jak postać z gry. Od ang. non-player character, non-playable character (NPC) – określenia z fabularnych gier wideo, w których oznacza postać sterowaną przez komputer, a nie innego gracza.
odklejka – stan oderwania od rzeczywistości lub osoba, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio. Hasło odklejka występuje w wariantach: odkleić się, odklejeniec, odklejony, odkleiło, odkleja (czynność), odkleja (osoba).
onuca – także ruska onuca – sprzymierzeniec Rosji w wojnie z Ukrainą, osoba, która usprawiedliwia działania agresora.
pokemon – osoba wyróżniająca się zbyt ekstrawaganckim, niecodziennym, kolorowym wyglądem. Aluzja do postaci kolorowych stworów z gry komputerowej.
rel – czuję to samo, mam tak samo, zgadzam się z tobą. Potwierdzenie tego, co mówił przedmówca (z j. ang. relatable).
robi wrażenie – dosłowny lub ironiczny sposób wyrażenia zdumienia lub podziwu. Powiedzenie nawiązuje do jednego z filmów, na którym youtuber zachwala duży, trzydziestocentymetrowy kebab, który „robi wrażenie”.
siedemnaście – też hehe 17 – żartobliwa, przekorna riposta na pytanie o wiek. Pytanie i odpowiedź: Ile ty masz lat? Hehe, siedemnaście to fragment piosenki wykonywanej przez grupę NATSU WORLD skupioną wokół youtuberki i influencerki Natsu. Siedemnaście może być też odpowiedzią na każde pytanie zaczynające się od ile?.
sigma – także sigma male – mężczyzna silny, niezależny, intrygujący, pewny siebie, podziwiany, ale nieafiszujący się ze swoimi sukcesami.
slay – coś, co wymiata, robi wrażenie, wzbudza podziw albo ktoś, kto imponuje, poraża, np. atrakcyjnym wyglądem. Używane, gdy ktoś nam się podoba albo gdy jesteśmy z czegoś zadowoleni, a nawet jako okrzyk triumfu. Z ang. niszczyć, gromić (slangowo „you slay me” stosowane było jako komentarz do dowcipnej wypowiedzi już sto lat temu).
sus – podejrzany. Od ang. suspect lub suspicious. Skrót często używany przez miłośników „Among Us”, gry wideo, odpowiednika znanej zabawy w mafię, która wielką popularność zdobyła w 2020 r.
twoja stara/twój stary – twoja matka/ twój ojciec. Dezaprobująca riposta na pytanie: Kto?/ Kto pytał? lub na inną wypowiedź. Przed kilkunastu laty modny składnik dłuższych deprecjonujących zwrotów w rodzaju „Twoja stara pierze w rzece”. Rzadziej w postaci męskiej (twój stary). Pochodzi od ang. yer mum (lub yo momma) ucinającego dyskusję.
UwU – emotikon oznaczający coś słodkiego, uroczego; ekspresja ciepłych emocji. Może być też ironiczną reakcją na coś, co odczuwa się jako „przesłodzone”. W Internecie pojawia się od lat i pochodzi z tradycji japońskich emotikonów kaomoji, popularnych w kręgach fanów mangi i anime. Litery „U” należy kojarzyć z zamkniętymi oczami, a całość – z wyrazem błogości na twarzy. Analogiczne „OwO” (tu oczy szeroko otwarte) oznacza zaskoczenie, zdziwienie, ekscytację.
(Opracowanie haseł: Anna Wileczek, Ewa Kołodziejek, Bartek Chacińki, Marek Łazińki)
Źródło: https://sjp.pwn.pl/mlodziezowe-slowo-roku.
Nawiązanie do Młodzieżowego Słowa Roku 2022 – piosenka Pawła Kielera, https://www.youtube.com/watch?v=Wz5cptSrTX0