horror analogowy

to podgatunek horroru i odgałęzienie techniki filmów found footage[1] z popularnymi tytułami, takimi jak No Through Road, Local 58  i Marble Hornets. Jego protoplastą są wszelkie horrory ze „znalezionym nagraniem” np. Blair Witch Project, Paranormal Activity, Cloverfield, oryginalna japońska wersja The Ring itp. Traktuje się je czasem jako rodzaj, odnogę creepypasty[2].

Horror analogowy próbuje naśladować atmosferę mediów przedcyfrowych. Gatunek ten bazuje na uczuciu nostalgii (np. stylizując nagrania na „uszkodzone” kasety VHS), przez co opowiadana historia wydaje odbiorcy bardziej wiarygodna. Wykorzystywanym medium wizualnym o charakterze analogowym, oprócz kasety VHS, może być też rolka filmu czy transmisja telewizyjna. Uszkodzenie taśmy, przebitki – artefakty powstałe po nadpisaniu nagrania na wcześniejsze nagranie, zmiany rozdzielczności dają efekty wizualne-dźwiękowe budujące atmosferę niepokoju, grozy.

Horror analogowy nie przedstawia bezpośrednio żadnych postaci, a zamiast tego wykorzystuje perspektywę drugiej osoby. To odbiorca, oglądając nagranie, musi połączyć fakty i odgadnąć, co tam się dzieje. W horrorze analogowym wskazane jest częste pauzowanie nagrania, a czasami nawet zrobienie zrzutu ekranu, by w programie graficznym odczytać ukryty/zdegradowany przekaz.

Nazwa horror analogowy wzięła się ze sloganu ANALOG HORROR AT 476 MHz, pojawiającego się w serii youtubowych filmów Krisa Strauba pt. Local 58 (pierwszy opublikowany w październiku 2015 roku). To między innymi ta seria wpłynęła na popularyzacje opisywanego podgatunku wśród młodych ludzi.

Inny kanał YouTube, Kraina Grzybów TV, polski projekt artystyczny stworzony przez Wiktora Striboga, antycypował wiele głównych wątków tego podgatunku. W grudniu 2013 roku zaczął publikować filmy stylizowane na program telewizyjny z lat 90. XX wieku, zawierające niepokojące i surrealistyczne obrazy.

„Mniej więcej w listopadzie 2021 roku na Tik Toku pojawił się wyjątkowo dziwny i niepokojący trend. Wiele kont zaczęło udostępniać filmy dotyczące Gryglickiego – dziwnej, nieznanej istoty rodem z koszmaru, która miałaby zagrażać mieszkańcom warszawskiego osiedla Tarchomin. Materiały są stylizowane na nagrania z kaset VHS z lat 80. i 90. ubiegłego wieku. Obraz jest słabej jakości, pojawia się efekt »śnieżenia«. Można odnieść wrażenie, że nagrania zostały skądś wykradzione – być może z archiwów jakiejś sekretnej jednostki Ludowego Wojska Polskiego?  Osadzenie historii w polskich realiach transformacji ustrojowej jest ogromną zaletą projektu” (za: vibez.pl/…/projekt-gryglicki-polska-odpowiedz-na-stranger-things-jest-sensacja-tiktoka-6731211249720000a).

Opowieść o Gryglickim – polskim skinwalkerze (skórzaku, który jest stworzeniem pochodzącym z wierzeń rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej, mogącym przybrać dowolną postać) jest jedną z przykładów analogowego horroru (zob. np. https://www.youtube.com/watch?v=9QrWyBeUIXs)

[1] Technika filmowa, w której film stylizowany jest na znalezione amatorskie nagranie, a wydarzenia prezentowane są z perspektywy kamery należącej zwykle do jednego z bohaterów filmu (za: Wikipedia).

[2] Creepypasta – fikcyjna i straszna historia, przybierająca zwykle formę miejskiej legendy rozpowszechniana za pomocą internetu, która ma na celu przestraszyć czytelnika. Bardzo często twórcy takich historii twierdzą, iż osobiście doświadczyli opisywanych przeżyć (za: Wikipedia).

Zob także:

1. What is Analog Horror? – https://www.youtube.com/watch?v=An1OJXIMCTo , to: https://tvtropes.org/…/pmwiki.php/Main/OminousTelevision , to: https://www.reddit.com/…/what_the_hell_is_analog…/ oraz to: Film Theory: The Final Broadcast (Local 58) – https://www.youtube.com/watch?v=KcgDDRwJ_Dk

2. https://www.facebook.com/CiekawostkiOPoranku/posts/5343478005668544/?locale=pl_PL

Opracowała: Monika Bator