Być wyluzowanym, zachowywać spokój nawet w bardzo trudnej i stresującej sytuacji. Inaczej – „być na totalnych chillu”.
Zwrot jest przykładem nowego znaczenia słowa: essa 'świetnie, doskonale’ i w komunikacji bezpośredniej towarzyszy mu zwykle charakterystyczny gest polegający na podniesieniu ręki z równoczesnym zaprezentowaniem drugiej osobie zewnętrznej strony dłoni z wyprostowanym kciukiem i małym palcem, przy równoczesnym zwinięciu pozostałych palców w pięść oraz potrząsaniu dłonią. Powiedzenie wywodzi się prawdopodobnie od jednego ze streamerów Twich TV (Zony), który podczas streamu (IRL) wypowiedział zdanie: „Zoba, jaką mam esse”! Inny wariant tego zwrotu brzmi: 'być na essie’. Por. https://boop.pl/rozrywka/jestem-na-essie-mam-esse-co-to-znaczy-i-skad-to-sie-wzielo-chodzi-o-polskiego-streamera-twitch.
Przykłady użycia:
(Zgłoszenie: 19.09.2022, oprac. Dominika Czarnota- Zdybicka, Anna Wileczek)
Lista Top 20 – Młodzieżowe Słowo Roku 2022
Zródło:
baza – wyraz aprobaty dla czegoś lub kogoś, zgody na coś, pozytywnych emocji. Warianty: bazunia, zbazowane. Baza jest bezpośrednim tłumaczeniem angielskiego słowa based
betoniarz – także beton/ / be be be beton/ cztery cztery – absurdalne powiedzenia z dwóch krótkich filmów opublikowanych na YouTube w 2008 r., a po latach odkrytych na nowo. W różnych sytuacjach powtarzane są fragmenty obu fraz: „Betoniarze w Anglii, macie pozdrowienia z Polski, be be be be beton!” oraz „Ty ****** betoniarzu. Cztery cztery” (44 to kod telefoniczny Wielkiej Brytanii). Betoniarz odnosi się najprawdopodobniej do profesji, kojarzyć się też może z osobą otyłą. Beton w języku potocznym kojarzy się ze stanem po paleniu marihuany, dawniej zaś z uporem, konserwatyzmem (beton partyjny).
cringe (krindż) – (z j. ang.) żenada, wstyd, coś żenującego (krindżowego).
essa – coś łatwego, co przychodzi łatwo dlatego, że jesteśmy wyluzowani (stąd mieć essę), luz. Często występuje jako okrzyk radości lub triumfu, wykorzystywany jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie.
gigachad – osoba idealna, wzbudzająca podziw; ktoś bardzo dobry w jakiejś dziedzinie lub coś co jest świetne, doskonałe. W pierwszym znaczeniu odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna. W komunikacji młodzieży występuje też słowo: czad (Ale czad!) – ‘świetne, fantastyczne, doskonałe’.
kto pytał? – także A kto pytał? – pytanie wyrażające brak zainteresowania treścią danego komunikatu; riposta o znaczeniu: „Nic mnie to nie obchodzi”.
łymyn (women) – spolszczone żartobliwe określenie kobiet zachowujących się nieracjonalnie (wymowa ang. słowa women w l. mn.); współczesny odpowiednik powiedzenia: „Ach, te kobiety” z nutą pobłażliwości lub ironii.
naura – przekształcenie wyrażenia na razie i jego skrótu: nara. W wymowie słowa naśladowany jest angielski akcent. Zwrot używany na pożegnanie: na razie, do zobaczenia, pa!
NPC – zwykła, niewyróżniająca się osoba. Ktoś, kto zachowuje się i ubiera jak inni, ale też ktoś, kto zachowuje się mechanicznie, dziwnie – jak postać z gry. Od ang. non-player character, non-playable character (NPC) – określenia z fabularnych gier wideo, w których oznacza postać sterowaną przez komputer, a nie innego gracza.
odklejka – stan oderwania od rzeczywistości lub osoba, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio. Hasło odklejka występuje w wariantach: odkleić się, odklejeniec, odklejony, odkleiło, odkleja (czynność), odkleja (osoba).
onuca – także ruska onuca – sprzymierzeniec Rosji w wojnie z Ukrainą, osoba, która usprawiedliwia działania agresora.
pokemon – osoba wyróżniająca się zbyt ekstrawaganckim, niecodziennym, kolorowym wyglądem. Aluzja do postaci kolorowych stworów z gry komputerowej.
rel – czuję to samo, mam tak samo, zgadzam się z tobą. Potwierdzenie tego, co mówił przedmówca (z j. ang. relatable).
robi wrażenie – dosłowny lub ironiczny sposób wyrażenia zdumienia lub podziwu. Powiedzenie nawiązuje do jednego z filmów, na którym youtuber zachwala duży, trzydziestocentymetrowy kebab, który „robi wrażenie”.
siedemnaście – też hehe 17 – żartobliwa, przekorna riposta na pytanie o wiek. Pytanie i odpowiedź: Ile ty masz lat? Hehe, siedemnaście to fragment piosenki wykonywanej przez grupę NATSU WORLD skupioną wokół youtuberki i influencerki Natsu. Siedemnaście może być też odpowiedzią na każde pytanie zaczynające się od ile?.
sigma – także sigma male – mężczyzna silny, niezależny, intrygujący, pewny siebie, podziwiany, ale nieafiszujący się ze swoimi sukcesami.
slay – coś, co wymiata, robi wrażenie, wzbudza podziw albo ktoś, kto imponuje, poraża, np. atrakcyjnym wyglądem. Używane, gdy ktoś nam się podoba albo gdy jesteśmy z czegoś zadowoleni, a nawet jako okrzyk triumfu. Z ang. niszczyć, gromić (slangowo „you slay me” stosowane było jako komentarz do dowcipnej wypowiedzi już sto lat temu).
sus – podejrzany. Od ang. suspect lub suspicious. Skrót często używany przez miłośników „Among Us”, gry wideo, odpowiednika znanej zabawy w mafię, która wielką popularność zdobyła w 2020 r.
twoja stara/twój stary – twoja matka/ twój ojciec. Dezaprobująca riposta na pytanie: Kto?/ Kto pytał? lub na inną wypowiedź. Przed kilkunastu laty modny składnik dłuższych deprecjonujących zwrotów w rodzaju „Twoja stara pierze w rzece”. Rzadziej w postaci męskiej (twój stary). Pochodzi od ang. yer mum (lub yo momma) ucinającego dyskusję.
UwU – emotikon oznaczający coś słodkiego, uroczego; ekspresja ciepłych emocji. Może być też ironiczną reakcją na coś, co odczuwa się jako „przesłodzone”. W Internecie pojawia się od lat i pochodzi z tradycji japońskich emotikonów kaomoji, popularnych w kręgach fanów mangi i anime. Litery „U” należy kojarzyć z zamkniętymi oczami, a całość – z wyrazem błogości na twarzy. Analogiczne „OwO” (tu oczy szeroko otwarte) oznacza zaskoczenie, zdziwienie, ekscytację.
(Opracowanie haseł: Anna Wileczek, Ewa Kołodziejek, Bartek Chacińki, Marek Łazińki)
Źródło: https://sjp.pwn.pl/mlodziezowe-slowo-roku.
Nawiązanie do Młodzieżowego Słowa Roku 2022 – piosenka Pawła Kielera, https://www.youtube.com/watch?v=Wz5cptSrTX0
warianty: essunia, essia
warianty niewerbalne: gest i emoji –
'zadowolenie, triumf , radość, luz’. Wyraz często pojawia się w kontekście wygranej, zabawy czy rozmów ze znajomymi. Jest także używany w sytuacji, gdy chce się zaznaczyć, że coś łatwo poszło lub szczęśliwie się zakończyło. Zwroty” „mieć essę” lub „być na essie” komunikują stan luzu, dobrego samopoczucia. Słowo to wyewoluowało najprawdopodobniej z ang. easy ‘łatwy, prosty; komfortowy, spokojny, wolny od zmartwień’. Bardzo często towarzyszy mu charakterystyczny gest: podniesiony kciuk i wyprostowany mały palec, pozostałe zaś zgięte.
Znaczenie „essy” jako „zabawowego okrzyku bojowego” z lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku tłumaczył w wywiadzie z Krzysztofem Skoniecznym szczeciński raper Wini (zob.https://www.youtube.com/watch?v=j5fgbHbNFIY), który spopularyzował to słowo w swoich utworach. O „essie” śpiewał także Stachursky i BBX („ESSA, ESSA Mokka, Mokka ESSA, ESSA Oppa”), https://www.youtube.com/watch?v=IHJZMulaPp4.W latach 90. okrzyk 'essa” był słyszalny w szczecińskich klubach, w których młodzież bawiła się przy muzyce techno.
W innym znaczeniu (ale również jako wykrzyknienie) wyraz ten można było już usłyszeć w filmie „Sekmisja”: https://www.youtube.com/watch?v=1ImYQ2wsOtI
Zob. także: ESSA! O możliwym kandydacie na młodzieżowe słowo roku i jego genezie, https://goingapp.pl/more/essa-o-mozliwym-kandydacie-na-mlodziezowe-slowo-roku-i-jego-genezie/
Przykłady użycia
1. Ale zobacz, jaką mam essę, https://www.tiktok.com/@szamaflagen/video/7123206614076640517?is_from_webapp=v1&item_id=7123206614076640517
2. Wygraliśmy! Essa!
3. Skończyłem projekt. Essa!
4. No i essa! /Z/ rozmowy potoczne, komunikatory internetowe/
5. Pisałem sprawdzian i był totalnie essa /Z /- z wypowiedzi ucznia klasy piątej do rodzica/
6. Nice, mój poziom essy to 10/10, https://www.youtube.com/watch?v=j5fgbHbNFIY
7. Essa. Program dla młodzieży katolickiej, pokazujący jak funkcjonuje Kościół i budujący poczucie wspólnoty wśród młodych ludzi /https://www.telemagazyn.pl/tv/essa-2850464/
8. [koszulka z napisem essa w ofertach sklepów internetowych], np.:
Źródło: https://www.sinsay.com/pl/pl/koszulka-z-napisem-1530x-00x?utm_source=facebook&utm_medium=cpc&utm_campaign=Ecom_PL_Si_Facebook_Con_03-23_Prices_GLOBAL_W&utm_content=PL_Si_Prices_carousel_V1&utm_id=6314461410336&fbclid=IwAR0ssmTRuTy6czO3LjQKYlgJigsxVCjliYkYf5f-K1YdoX53uKkftwaW1sI.
(Zgłoszenie: 15.05.2021, oprac. Anna Wileczek)
’nudzić się, nudzić, zanudzać, ’. Czasownik wywodzi się od słowa stypa, które w odmianie ogólnej oznacza uroczystą ucztę pogrzebową. Oficjalnie określana jest także terminem konsolacja Jest organizowana po pogrzebie w celu uczczenia pamięci zmarłego. W slangu młodzieżowym jest synonimem nudy, sztywnego wydarzenia czy nudnej imprezy.
1. W następnych walkach będę po prostu stypić /https://www.wykop.pl/wpis/60683517/popo-stypic-musze-bo-sie-udusze-famemma/;
2. Lubię słówko stypiać jak jest jakoś nudno /wiadomość prywatna wysłana przez Messenger/
(zgłoszenie: 28.04.2022, oprac. Ana Wileczek)
Zwycięzca plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku 2017. Wyraz, będący pierwotnie emotikonem, powstał z połączenia litery X oznaczającej przymrużone oczy i D oznaczającej szeroko uśmiechnięte usta. Używany jest głównie w mediach społecznościowych, choć pojawia się także w języku mówionym. Odnosi się do czegoś zabawnego, czegoś, co wywołuje śmiech.
Przykład użycia
– Hej, nie śpisz już, nocny marku?
– Nie, xd. /Messenger/
(zgłoszenie: 14.06.2021, oprac. Joanna Senderska)